Dag van de Wetenschap: een interactieve dag vol weetjes over natuur en landbouw
nieuwsZes Vlaamse Wetenschappelijke Instellingen (VWi’s) bundelen hun expertise tijdens de 14de editie van de Dag van de Wetenschap. Op 24 november kan je in de gloednieuwe Groene Ark van Plantentuin Meise terecht voor wetenschappelijke kennis en wistjedatjes over natuur en landbouw. Vlaamse wetenschappers lichten aan jong en oud toe waarom hun onderzoek cruciaal is voor de toekomst van onze voedselproductie en het behoud van onze natuurlijke omgeving.
Eten we in de toekomst nog bananen? Welke exoten leven in onze waterlopen? En wat vertellen bomen ons over ons verleden? Dat en nog veel meer kom je te weten op de Dag van de Wetenschap, het grootste wetenschapsevenement in Vlaanderen en Brussel. Op deze dag bundelen dit jaar verschillende Vlaamse Wetenschappelijke Instellingen - INBO, ILVO, Plantentuin Meise, Onroerend Erfgoed, KMSKA en Waterbouwkundig Laboratorium - hun kennis en expertise rond het wetenschappelijk onderzoek naar landbouw, natuurbehoud, waterbeheer en erfgoed. Samen organiseren ze het gratis publieksfestival ‘Ontrafel de strafste geheimen van de natuur’ in de Plantentuin van Meise.
Dankzij de samenwerking tussen de zes onafhankelijke VWI’s biedt de Dag van de Wetenschap een rijk palet aan kennis en inzichten over natuurbeheer, landbouwinnovaties en het behoud van ons cultureel erfgoed. Bezoekers kunnen met onderzoekers in gesprek gaan, deelnemen aan workshops en de laatste wetenschappelijke bevindingen ontdekken. De Dag van de Wetenschap is een initiatief van de Vlaamse overheid. Hieronder een greep uit het aanbod.
Hoe reageren planten droogtestress?
Door de verandering van het klimaat is het essentieel om gewassen te ontwikkelen die beter bestand zijn tegen extreme weersomstandigheden zoals langdurige droogte. Het Instituut voor Landbouw- Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) heeft een uniek veldlabo in Melle ontwikkeld, waar het onderzoekt welke gewassen het beste in staat zijn water op te nemen en te overleven in droge omstandigheden. Tijdens de Dag van de Wetenschap kunnen bezoekers een schaalmodel van dit labo zien en experimenteren met het monitoren van de droogtestress bij planten. Het is een kans om te ontdekken hoe wetenschappers het gedrag van gewassen analyseren aan de hand van high-tech sensoren en drones.
Platwormen en invasieve exoten zoeken
Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) nodigt elke bezoeker uit om een aantal invasieve uitheemse diersoorten te bekijken. INBO-medewerkers vertellen onder meer over platwormen, klauwkikkers, rivierkreeften en heel wat andere exotische en invasieve diersoorten en waarom ze hier eigenlijk niet thuishoren.
Verscholen in de Plantentuin van Meise hangen ook meerdere cameravallen. Die filmen alle dieren die voorbijkomen, zowel overdag als 's nachts. Bezoekers komen zo te weten wat er zoal leeft in de Plantentuin. Fauna-experts leren de beelden te analyseren, en vertellen alles over de cameravallen, de analyse van de beelden en de 'betrapte' diersoorten.
Koffie- en bananensoorten proeven
Koffie- en bananenplantages lijden wereldwijd onder ziekten en plagen die veroorzaakt worden door de verandering van het klimaat. Door hun wilde verwanten te bewaren, zowel in de Groene Ark als in de zadenbank, proberen onderzoekers oplossingen te vinden voor de duurzame verbetering van deze voedingsgewassen. Dat is belangrijk als we in 2050 nog bananen willen eten en koffie willen drinken. Hier kan je ook je smaakpalet testen. Proef jij het verschil tussen arabica- en robustakoffie?
Bomen aanboren en schijfjes hout onderzoeken
Tijdens de Dag van de Wetenschap kom je ook te weten wat ‘dendrochronologie’ betekent. Het is de studie van jaarringen in bomen en maakt het mogelijk om hout nauwkeurig te dateren. Een dendrochronoloog helpt niet alleen bij het vaststellen van de ouderdom van historische houten structuren zoals schepen en gebouwen, maar geeft ook inzicht in klimatologische omstandigheden door de tijd heen. Dit maakt het een waardevol instrument voor zowel archeologie als klimaatonderzoek.
Op de Dag van de Wetenschap ga je samen met een dendrochronoloog van het agentschap Onroerend Erfgoed een boom aanboren om zo de leeftijd te bepalen. Natuurlijk kan je zelf ook schijfjes hout onderzoeken onder een microscoop.
Als schepen de lift pakken, wat nemen vissen dan?
Om schepen veilig te laten varen op onze waterlopen, is het nodig om het waterniveau te regelen met stuwen. Om van het ene naar het andere waterniveau te gaan, neemt het schip de lift, ook wel ‘sluis’ genoemd. Maar hoe kunnen vissen dit hoogteparcours afleggen? Ook kan soms energie opgewekt worden uit het verschil in waterniveau.
Op de Dag van de Wetenschap toont het Waterbouwkundig Laboratorium met zijn demo-sluismodel hoe eerst de rivier bevaarbaar wordt gemaakt, vervolgens schepen kunnen ‘versassen’, vissen vriendelijk gevraagd worden de trap te nemen en als het even kan nog wat groene energie wordt opgewekt.
Meer info op dagvandewetenschap.be

Bron: Eigen berichtgeving
Beeld: Plantentuin van Meise