Bierbeek verwarmt gemeentehuis met lokale houtsnippers

De gemeente Bierbeek start samen met onder meer Boerenbond een proefproject om het gemeentehuis te verwarmen met houtsnippers afkomstig van duurzaam beheerde houtkanten. Het project wordt aangestuurd door Agrobeheercentrum Eco² en wordt financieel gesteund door de provincie Vlaams-Brabant. Houtkanten als verwarmingsmiddel raakten uit zwang door de opkomst van fossiele brandstoffen en nieuwe landbouwpraktijken. Als lokale en duurzame biobrandstof lijkt hun remonte nu ingezet. 

De 20 ton houtsnippers die ingezameld werden tijdens beheerwerken uitgevoerd aan één kilometer aan houtkanten in Bierbeek zal in het kader van het proefproject ‘Hout van het Dijleland’ gebruikt worden als brandstof voor de biomassaketel van het gemeentehuis van Bierbeek. De aanleiding van het project is tweeledig: enerzijds wordt er een oplossing gezocht voor een betaalbaar, duurzaam en ecologisch houtkantenbeheer en anderzijds zijn de houtige beheerresten een interessante klimaat-neutrale energiebron in een sterk lokaal verhaal, zo laat Boerenbond weten.

Vorige winter hebben enkele lokale landbouwers bij wijze van test al beheerwerken uitgevoerd aan houtkanten in de gemeente Bierbeek, dit jaar wordt een volgende stap gezet. "We willen nu gaan bekijken hoeveel houtkanten er op die manier nog kunnen beheerd worden en welke werken er elk jaar kunnen uitgevoerd worden”, aldus Joost-Pim Balis van het Agrobeheercentrum. “Om het gemeentehuis te verwarmen, is er jaarlijks zo'n 50 ton houtsnippers nodig.”

Het systeem is klimaatvriendelijk omdat op die manier de CO2-cyclus gesloten wordt en er geen fossiele koolstof in het milieu terechtkomt. De CO2, die de planten uit de lucht opnemen en die vervolgens ingebouwd wordt in het hout, komt door de verbranding terug vrij in de lucht. Door het hoge rendement van de biomassaketel zou er trouwens bij de verbranding van het hout een zo beperkt mogelijke hoeveelheid fijn stof in de lucht terechtkomen. 

“In het Limburgse Bocholt wordt deze samenwerkingsvorm al langer met succes toegepast”, aldus Balis. “We bekijken nu ook hoe we een soortgelijke samenwerking kunnen opzetten in Maldegem. Enthousiaste landbouwers vinden is meestal geen probleem, maar ook alle andere puzzelstukken moeten in elkaar vallen. Natuurorganisaties, gemeentelijke diensten, de lokale politiek, soms ook VLM voor de beheerovereenkomsten, jagers, ANB, … Dit soort projecten lukt enkel als er voldoende draagvlak is.” Ook voor Bierbeeks landbouwschepen Jan Van der Velpen is het creëren van een draagvlak de belangrijkste verwezenlijking. 

“Daarnaast start alles uiteraard met een duurzaam houtkantenbeheer”, gaat Balis verder. “Want het heeft uiteraard geen zin om zo veel hout te kappen dat er na enkele jaren geen houtsnippers meer zijn. Naast de kilometer houtkanten in dit project zijn 30 km houtkanten geïnventariseerd en is er herstelbeplanting uitgevoerd in twee houtkanten.Tenslotte komt er ook heel wat logistiek bij kijken. Ik denk bijvoorbeeld aan het hakselen en het drogen van de snippers, waarvoor je een propere betonvloer nodig hebt en een waterdicht zeildoek zoals dat ook voor bieten wordt gebruikt. In Maldegem zouden we daarvoor samenwerken met een melkveehouder die een sleufsilo op overschot heeft.” 

In het voorjaar van 2017 keurde de provincie Vlaams-Brabant het project van de Hagendorser goed. Deze machine, een broertje van de ‘hagendorser’ die in Limburg wordt gebruikt, is speciaal ontwikkeld om landschappelijke hagen en houtkanten op een duurzame manier te scheren tegen een betaalbare prijs. De hagendorser wordt verwacht in het najaar van 2018. Monique Swinnen, gedeputeerde voor Landbouw van de provincie Vlaams-Brabant, kondigde ook aan een extra subsidie te voorzien voor de werking van het Agrobeheercentrum Eco² in Vlaams-Brabant.