Afrikaanse varkenspest rukt op: uitbraak in 51 landen
nieuwsTussen januari 2024 en mei 2025 zijn wereldwijd 14.918 uitbraken van Afrikaanse varkenspest (AVP) gemeld in 51 landen. Vooral wilde zwijnen werden getroffen (11.240 gevallen), maar ook bij gehouden varkens (3.678 gevallen) leidde de ziekte tot meer dan 600.000 dode varkens. Dat meldt de Wereldorganisatie voor Diergezondheid (WOAH). De snelle verspreiding en het groeiende aantal besmettingsgebieden baren grote zorgen. Ook België staat onder druk, met recente uitbraken op slechts 160 kilometer van de grens.
Afrikaanse varkenspest (AVP) heeft zijn geografische verspreidingsgebied aanzienlijk uitgebreid. “Hierdoor wordt de bestrijding en uitroeiing steeds moeilijker”, staat in het rapport. Toch blijft de Wereldorganisatie voor Diergezondheid hoopvol: “Ondanks deze uitdagingen blijft wereldwijde beheersing van AVP mogelijk met aanhoudende inspanningen en internationale samenwerking.”
WOAH en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties (FAO) hebben een gezamenlijk initiatief gelanceerd onder het Global Framework for the Progressive Control of Transboundary Animal Diseases. Dit initiatief is erop gericht om overheden, industrieën en specialisten samen te brengen om landen te ondersteunen bij het bestrijden van deze zeer besmettelijke virusziekte.
Een nieuwe uitbraak zou zware gevolgen hebben voor de Belgische varkenshouderij en de hele keten
Nieuwe besmettingen
Opvallend is de verspreiding naar drie nieuwe landen: Montenegro (januari 2024), Albanië (februari 2024) en Sri Lanka (oktober 2024). Vooral de uitbraak in Sri Lanka – op ruim 1.800 kilometer van de dichtstbijzijnde eerdere besmetting – wijst op een gevaarlijke sprong van het virus.
Ook Europa blijft niet gespaard. Duitsland en Polen meldden in 2024 verschillende nieuwe haarden. In juli werd een besmettingsbron ontdekt in Kirchundem, Noordrijn-Westfalen, op slechts 160 kilometer van de Belgische grens.
De Belgische sector reageert alert. Brancheorganisatie PORK.be waarschuwt voor een “aanzienlijk risico op herintroductie” van AVP in België en roept op tot verhoogde waakzaamheid en versterkte preventiemaatregelen. Sinds november 2020 is België vrij van het virus. “Een nieuwe uitbraak zou zware gevolgen hebben voor de Belgische varkenshouderijen en de hele keten”, aldus PORK.be.
Filipijnen zwaarst getroffen
De Filipijnen rapporteerden met 1.269 uitbraken het hoogste aantal besmettingen bij gehouden varkens. Opmerkelijk is ook dat de ziekte er werd vastgesteld bij het Visayawrattenzwijn, een kritiek bedreigde diersoort, volgens de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN). AVP is dus niet alleen een bedreiging voor de veehouderij, maar ook voor de biodiversiteit.
Vaccins in ontwikkeling, maar met kanttekeningen
De ontwikkeling van een effectief vaccin tegen AVP blijft een prioriteit. Er zijn bemoedigende stappen gezet met levende verzwakte vaccins, maar WOAH waarschuwt voor het gebruik van niet-gekeurde of ondermaatse vaccins. Die kunnen averechts werken en zelfs bijdragen aan verdere verspreiding van het virus.
Daarom werkt WOAH momenteel aan internationale normen voor de goedkeuring van AVP-vaccins. Alleen veilig en doeltreffend vaccinmateriaal mag in het veld worden ingezet, benadrukt de organisatie.
Bron: Eigen berichtgeving
