Melkveehouders EMB eisen sterker Europees zuivelpakket

Woensdag trok een honderdtal melkveehouders van de European Milk Board naar het Europees Parlement in Brussel om uit te leggen waarom het nodig is dat zij hun krachten kunnen bundelen in onafhankelijke producentenorganisaties. Ook een monitoringsinstantie die het aanbod afstemt op de vraag en waakt over de marges in de keten, achten zij noodzakelijk.

"Na twee dramatische jaren met grote financiële verliezen voor de melkveehouders, zijn de melkprijzen momenteel wat hoger", laat de European Milk Board weten. "Maar de buiten proportie stijgende productiekosten doen de lichte inkomensstijging teniet." Daarnaast worden volgens de organisatie noch op Europees noch op nationaal niveau, randvoorwaarden geschapen, die de positie van de producenten voldoende versterken en een hernieuwd falen van de markt kunnen verhinderen.

Op 24 en 25 mei gaat de landbouwcommissie van het Europees Parlement een besluit nemen over het rapport van James Nicholson dat ingaat op de voorgestelde wetgeving van de Europese Commissie voor de zuivelmarkt. Volgens de EMB-leden bevat het huidige voorstel overduidelijke zwaktes en zal het zuivelpakket er niet in slagen om de marktmacht van melkveehouders te versterken, wat het Europees Parlement nochtans genegen is.

Delegaties melkveehouders van de verschillende EU-lidstaten denken dat er nog goede mogelijkheden zijn om het rapport te verbeteren. Sieta van Keimpema, vice-voorzitter van de EMB, vreest dat een nieuwe crisis op de zuivelmarkt zich aandient indien de EU-parlementsleden geen gehoor geven aan de voorstellen van EMB. "Melkveehouders moeten de mogelijkheid krijgen om zich binnen een  wettelijk basiskader te verenigen, om invloed te kunnen uitoefenen op de zuivelmarkt en om zo eerlijke prijzen tot stand te kunnen brengen", aldus Van Keimpema.

Voorzitter Romuald Schaber acht het cruciaal dat deze krachtenbundeling op nationaal niveau ongelimiteerd kan gebeuren en op Europees niveau toegestaan wordt tot een aandeel van 30 procent in de melkproductie. "Anders kunnen producenten niet optornen tegen de marktmacht van grote multinationals", verklaart Schaber. Als bewijs dat de zuivelmarkt momenteel niet goed functioneert, verwijst hij naar de Franse melkprijs die daalt tegen de markttrend in. "Zonder beleidskader zal melkveehouderij in bepaalde regio's verdwijnen", treedt Erwin Schöpges zijn voorzitter bij. In Wallonië is dat volgens hem reeds het geval: "jonge melkveehouders schakelen over op akkerbouwteelten".

Het zuivelpakket van de Europese Commissie is er volgens Schaber op gericht om coöperaties te beschermen. Zo verbiedt het onder meer het zogenaamde dubbele lidmaatschap van coöperaties en producentenverenigingen. "Sommige coöperaties zijn uitgegroeid tot grote spelers op de internationale markt", stelt de EMB-voorzitter vast. "Dergelijke zuivelgiganten verdedigen niet langer de belangen van hun leden zodat melkveehouders de mogelijkheid moeten hebben om zowel lid te zijn van de zuivelcoöperatie als van een onafhankelijke producentenvereniging." Hij dicht die laatste dan de taak toe om redelijke basisprijzen en verkoopvoorwaarden af te dwingen ten overstaan van de zuivelverwerker.

"Ook de consument heeft hier baat bij", aldus Schaber, "want anders geven we de zuivelindustrie vrij spel en zal de consument meer betalen voor zijn melk, terwijl de producent minder overhoudt." Canada noemt hij een voorbeeld van hoe het wel moet. De producent ontvangt een hogere melkprijs, terwijl de consument niet meer voor zijn melk betaalt dan in de VS. Het bestuur van de European Milk Board is unaniem over de nood aan een monitoringsinstantie. "Alleen wanneer de EU een beleidskader voorziet en een monitoringsorgaan installeert, is een duurzame zuivelketen mogelijk waar niet alleen de zuivelindustrie marge maakt, maar ook de producenten toekomst hebben", verklaart Van Keimpema.

Door toezicht te houden op de markt en door met prijsvoorwaarden te komen die gebaseerd zijn op productiekosten, zou een monitoringsinstantie er ook voor moeten zorgen dat de hoeveelheid melk die geproduceerd wordt, overeenstemt met de vraag naar melk. Wanneer dit niet gebeurt, zo maakten de delegaties uit de verschillende EU-landen duidelijk door Bengaalse vuren te ontsteken, zal de volgende zuivelcrisis ontbranden en de vitaliteit van de sector aantasten. "De europarlementsleden hebben nu de mogelijkheid om te investeren, niet in dure maatregelen zoals exportsubsidies of interventie, maar veel meer in slimme wetgeving en kosteneffectieve, betrouwbare beleidskaders voor zuivelproductie", was de boodschap aan de beleidsmakers.

Na de demonstratie bij het Europees Parlement trokken de melkveehouders naar de Europese Commissie om daar het ultraliberale beleid van EU-commissaris voor Handel Karel de Gucht op de korrel te nemen. “Het beleid van De Gucht vernietigt landbouwstructuren door op de wereldmarkt te willen concurreren 'tegen elke prijs'. De enigen die profiteren, zijn zuivelbedrijven en banken", hekelt Erwin Schöpges.

Meer foto's op het VILT-Facebookprofiel.