Leterme wil kwaliteitsinspanningen van boeren belonen

Door het hervormde Europese landbouwbeleid en de toenemende internationale concurrentie heeft de Vlaamse land- en tuinbouw meer dan ooit nood aan een kwaliteitsbeleid. Daarom werkt de overheid aan een maatregel die kwaliteitsregelingen erkent en op termijn een subsidie voorziet voor landbouwers die tot een erkend systeem toetreden. Dat zei landbouwminister Yves Leterme zaterdag op een studievoormiddag van VLAM.

De beleidshervorming van Fischler roomt een percentage af van het oorspronkelijk budget voor het markt- en prijsbeleid. Dat bedrag kan wel bijkomend gebruikt worden voor de financiering van de plattelandspijler. Het gaat om een fonds van ongeveer 2,3 miljoen euro in 2005 dat stijgt tot 3,8 miljoen vanaf 2007. "Het is mijn intentie om het leeuwedeel van dat geld aan maatregelen rond kwaliteitsbeleid te besteden", aldus Leterme.

De aangekondigde erkenning van kwaliteitsregelingen zal gebeuren op basis van inhoudelijke criteria zoals voedselveiligheid, dierenwelzijn en milieuaspecten. Maar daarnaast zullen ze ook de kwaliteit van controles, potentiële marktkansen en samenwerkingsmogelijkheden binnen de hele voedingskolom in rekening brengen. Hoe hoger de norm, hoe groter de tijdelijke steun zal zijn voor landbouwers die in een erkend systeem stappen.

VLAM-voorzitter Vandepitte benadrukte het belang van marktsegmentatie en productdifferentiatie. "We moeten weg van de eenheidsworst. Bij Ford en Vandemoortele hebben ook meer dan één product. De primaire sector voelt zich nog wat onwennig bij dit verhaal, maar het is wel de toekomst". De diverse keurmerken van VLAM zijn gebouwd op kwaliteitssystemen die volgens Vandepitte steeds meer vruchten afwerpen. "Na exact twee uur wisten we dat geen enkele Certus-boer betrokken was bij de jongste dioxinecrisis in Nederland", luidt het.

De meeste sectoren realiseren op dit ogenblik al zware investeringen in kwaliteitssystemen. Koploper is de kwaliteits-vzw Belbeef die jaarlijks 680.000 euro spendeert voor het beheer van het keurmerk Meritus. De financiering van de kwaliteitssystemen Certus, Flandria, Meesterlyck, Meritus, Belplume, BCV, Belgische Kazen, Biogarantie en IKM wordt volledig door de sectoren opgehoest. "Het grootste deel van het budget gaat naar controles. Dat we die ook heel serieus nemen, bewijzen de juridische disputen met producenten die de normen niet halen".

Omdat de kosten voor het positioneren van een keurmerk in de markt zo hoog oplopen, is echter het de vraag of het aantal labels op langere termijn niet zal dalen. Op het vlak van voedselveiligheid is het Voedselagentschap alvast vragende partij om samen met VLAM te werken aan een generiek autocontrolesysteem voor alle gemeenschappelijke aandachtspunten in de diverse veehouderijsectoren. Dat moet leiden tot een vereenvoudiging van de controles waar zowel overheid als producenten beter moeten van worden.