Handel zoekt naast voedselbanken meer flexibele partner

Jaarlijks schenken de Belgische handelaars meer dan twee miljoen maaltijden aan voedselbanken. “Zij zijn echter niet uitgerust om kort op de bal te spelen”, zegt Comeos-bestuurder Dominique Michel. “Dat is geen kritiek, maar gewoon een vaststelling. Misschien moeten we dat als sector bekijken met bijvoorbeeld de ocmw’s om via die weg oplossingen voor kleinere hoeveelheden te zoeken.”

Ook de komende kerstperiode bezorgen handelaars voedingswaren aan de minder begunstigden in de maatschappij, laat beroepsvereniging Comeos weten. De voedingsmiddelen die de winkels wegschenken, zijn producten die de vervaldatum naderen. “Wanneer de handelaar een overschot heeft van een bepaald product, heeft hij drie keuzes”, zegt gedelegeerd bestuurder Dominique Michel. “Ofwel probeert hij het in de snelverkoop alsnog aan de man te brengen met korting. De tweede optie is om de producten aan de voedselbanken te schenken. En de derde, de minst aantrekkelijke, is de voedingsmiddelen te vernietigen.”

Die derde optie wordt door de wetgever vaak verplicht, maar door de handelaar toch zo veel mogelijk vermeden omdat het ethisch moeilijk ligt en omdat het de winkelier geld kost. “Voedselverspilling is voor de handelaar compleet uit den boze”, zegt Michel. “De interne organisatie, de logistiek en de bevoorrading van winkels worden dus zo goed mogelijk verfijnd om geen overschotten te hebben. Maar het is onvermijdelijk dat er af en toe toch een teveel is van een product.”

De voedselbanken verdelen het eten dat ze krijgen aan 635 goede doelen. Maar het is niet zo evident als het lijkt om de voedingswaren aan de voedselbanken te bezorgen. “Er zijn per winkel, of per centrale, verschillende afspraken”, legt de bestuurder van Comeos uit. “We zijn verplicht ons aan de traceerbaarheid te houden: we moeten weten wat met ons voedsel gebeurt, tot het bij de consument is. En we kunnen niet het minste risico nemen met de voedselveiligheid. Rijk en arm, iedereen heeft hetzelfde basisrecht op gezond voedsel. “

Dat betekent dat er al eens problemen kunnen ontstaan bij het transport van eten (vleeswaren in niet-gekoelde trucks vervoeren, mag niet omdat de koudeketen nooit onderbroken mag worden), met het stockeren bij de voedselbanken (zelfde probleem), de behandeling van het voedsel door gekwalificeerd personeel, … “In de winkels wordt het personeel verplicht constant bijgeschoold wanneer ze in contact komen met voedingswaren”, zegt Michel. “Het gaat niet op dat die verplichting zou wegvallen bij de voedselbanken. Samen met het Voedselagentschap bekijken we nu welke maatregelen haalbaar zijn voor alle partijen.”

Vandaag vinden handelaars moeilijk een ethische oplossing voor kleine hoeveelheden of voedingswaren die snel verdeeld moeten worden. “Voedselbanken kunnen niet altijd snel reageren en zijn niet bij machte om kleine hoeveelheden in winkels op te halen”, analyseert Michel, “zodat we als sector eens verder moeten kijken of we bijvoorbeeld niet kunnen samenwerken met de ocmw's om dat op te lossen.”