G20 bezondigt zich aan protectionisme

Een maand geleden spraken de leden van de G20 zich uit tegen protectionisme en voor een doorbraak in de Doha-ronde van de Wereldhandelsorganisatie. Die onderhandelingen liggen intussen op apegapen, en dat terwijl het ene G20-lid na het andere zich vergrijpt aan protectionistische maatregelen. Ze hopen daarmee de gevolgen van de economische crisis te temperen, maar hierdoor dreigt de neergang alleen maar te versnellen, analyseert De Tijd. De WTO is zinnens tegen de volgende G20-top een rapport uit te brengen.

Rusland heeft de invoer van varkens- en kippenvlees duurder gemaakt. India verhoogde de invoertaksen op sojaolie met twintig procent. Argentinië en Brazilië werken aan hogere invoerheffingen op diverse landbouwproducten. Het protectionisme grijpt niet alleen in de voedingssector om zich heen: Poetin verhoogde de invoerheffing op wagens met 35 procent, India beschermt ook zijn staalfabrikanten. Europa start antidumpingprocedures tegen Chinese schroeven en bouten, omdat die met de steun van exportsubsidies onder de kostprijs worden uitgevoerd.

Als de wereldleiders samen een vergadering beleggen, genieten ze steevast veel media-aandacht. Maar de G20 lijkt nu al in hetzelfde bedje ziek als de G8. Enkele weken geleden orakelden de G20 dat ze samen de financiële en economische crisis zouden bestrijden en ze beloofden plechtig niet te vervallen in protectionisme. Al snel kozen enkele landen voor een verhoging van douanetarieven, en die trend werd enkel versterkt door de mislukte wanhoopspoging om nog dit jaar een wto-akkoord uit de brand te slepen.

Doordat nieuwe afspraken uitblijven, hebben wto-lidstaten in beperkte mate het recht tolmuren te verhogen. Zeker de groeilanden hebben nogal wat marge. Om enige klaarheid te scheppen, heeft de WTO beslist openlijk te rapporteren over alle maatregelen die het protectionisme verhogen. Een uitgebreid rapport wordt op 2 april voorgesteld op de tweede vergadering van de G20, die zal doorgaan in Londen.

Voor een echte kentering is het allicht wachten op de finalisering van de Doha-ronde, die intussen zeven jaar aan de gang is. De grote vraag is hoe de aanstaande Amerikaanse president, Barack Obama, tegen dit dossier aankijkt. Tijdens de kiescampagne stuurde hij gemengde signalen uit. Zijn pas aangestelde handelsvertegenwoordiger, Ron Kirk, is wel voor vrijhandel. Benieuwd of daardoor bijvoorbeeld het knelpunt rond de subsidies voor Amerikaanse katoenboeren snel opgelost raakt.