Frostguard beschermt boomgaard tegen nachtvorst

Vanaf april moeten fruittelers meermaals hun nachtrust opofferen om hun boomgaarden tegen nachtvorst te beschermen. Traditioneel doen ze dat met paraffinepotten of door hun percelen te beregenen. Voortaan kan het ook met een frostguard, een soort warme luchtkanon die - in tegenstelling tot de frostbuster - niet langer op een tractor gemonteerd moet worden.

Vanaf april tot halfweg mei zijn het spannende tijden voor de fruittelers. Eén vorstnacht is voldoende om een hele oogst te vernietigen. Daarom beschermen ze hun boomgaarden met paraffinepotten of beregening. Sinds een paar jaar is er ook een nieuwe techniek: de frostbuster. De machine, die als een soort warme luchtkanon fungeert, is uitgevonden door de Chileense fruitteler Florencio Lazo.

"De frostbuster maakt gebruik van een gasbrander die een luchtstroom van 100°C in de boomgaard blaast om zo een thermische barrière tegen vorst te creëren", zegt Tom Deckers, diensthoofd teeltonderzoek bij Proefcentrum Fruitteelt in Sint-Truiden.

De kosten vallen lager uit dan bij traditionele methoden. "Je mag rekenen op een 15.000 euro, wat de kost op zo’n 1.500 euro per hectare brengt. Omdat de machine op een tractor gemonteerd moet worden, heb je al snel een blok van 10 hectare nodig".

Niet verwonderlijk dat er in België maar een paar frosbusters in gebruik zijn. "We hebben wel wat grote fruittelers maar de boomgaarden liggen meestal verspreid waardoor het onmogelijk wordt om op een vriesnacht alle percelen tegelijk te beschermen".

Vandaar het succes van zijn klein broertje, de frostguard. "Die kan je inzetten op percelen van een halve tot één hectare omdat de machine niet aan een tractor gekoppeld hoeft te worden. Ideaal dus voor intensieve percelen zoals zoete kersen", zegt Deckers.

De frostguard is nog een vrij jonge techniek, die voor het eerst in de lente van vorig jaar ingezet werd op aardbeipercelen. "Het is afwachten wat de resultaten op het terrein geven. Vorig jaar hadden we weinig vorstnachten. We zijn benieuwd wat het dit jaar wordt".

Volgens Deckers heeft elke techniek zijn voor- en nadelen. "De frostbuster lokt gemengde reacties uit bij onze telers. Het blijft moeilijk inschatten of je moet uitrukken en als je een nacht mist, dan is het nefast. Bovendien kan er toch nog vorstschade optreden want de temperatuur gaat hiermee nog onder 0°C ".

Dat is niet het geval met beregening, maar hiervoor moet de appel- of perenteler over veel water beschikken. "Beregening vergt 30 m³ per uur per hectare”, aldus Deckers. “Als je rekent op een twee- tot drietal kritische nachten per week van telkens zeven à acht uur, dan tikt dit aan". Nachtvorstberegening kan ook leiden tot structuurbederf en verhoogde ziektedruk in de boomgaard.

Paraffinepotten zijn dan weer relatief duur en controversieel in sommige gemeenten omdat ze door roetaanslag voor overlast kunnen zorgen bij omwonenden. "Ze vergen ook veel arbeid. Het is een heuse race tegen de tijd, waarbij vaak vrouw en kinderen uit hun bed getrommeld worden".