DP21 schetst toekomstscenario's dierlijke productie
nieuwsDP21 is een uniek initiatief dat de afgelopen maanden partijen van een heel divers pluimage heeft samengebracht. Er zaten niet enkel experten uit de brede en lange keten van de dierlijke productie rond de tafel, maar ook niet-economische actoren zoals overheden, NGO's en het wetenschappelijk onderzoek.
In een eerste fase maakte elke deelnemer in een uitgebreid interview een SWOT-analyse van de dierlijke sector. Vervolgens werd intensief overlegd over de sleutelonzekerheden. Dat zijn er een hele reeks: de WTO-besprekingen, de rechts(on)zekerheid voor boeren, de ontwikkeling van de koopkracht, de rol van de nieuwe EU-landen, het mestbeleid, het consumentenvertrouwen en de moeilijke relatie met de distributiesector. In de derde en voorlopig laatste fase werden drie toekomstscenario's met het oog op het jaar 2020 uitgetekend.
Het eerste scenario gaat uit van ongebreidelde vrijhandel en geen samenwerking tussen de diverse actoren in Vlaanderen. De distributiesector zou in dat geval blijven streven naar grote omzetten met kleine winstmarges. De dierlijke productie zou zeer sterk afnemen, tot 70 procent voor de vleesveesector. Een tweede scenario legt kwaliteitsbeperkingen op aan het handelsverkeer. In dat geval dalen import en export, milieu en dierenwelzijn daarentegen gaan erop vooruit. De bedrijven zouden zich sterk professionaliseren en hun aantal zou met een kwart afnemen. In het derde scenario zijn er geen handelsbelemmeringen, maar zijn er samenwerkingsverbanden binnen en buiten de keten om op de dynamische marktsituatie in te spelen. Dit zou leiden tot differentiatie en specialisatie. De export zou afnemen, maar de lokale afzet wordt heropgewaardeerd. Het aantal bedrijven loopt terug met 30 procent.
Opmerkelijk is dat in elk van de drie scenario's sprake is van een verdere afbouw van de productie. Anticiperen om van deze trend geen sociaal drama te maken, luidt de boodschap van de deelnemers aan DP21. Maar anderzijds zien ze ook nieuwe kansen opduiken. Verrassend is dat ze daarbij niet verwijzen naar de potentiële doorbraak van nieuwe technologieën. Wel ijveren ze voor meer inspanningen op het vlak van communicatie en marketing, voor een innovatieve exploitatie van de Vlaamse kennis en voor nieuwe samenwerkingsverbanden. Bijvoorbeeld tussen boeren onderling, maar het gaat ook om samenwerking met de overheid, de distributiesector, de milieu- of dierenrechtenbeweging...
"De scenario's zijn buitengewoon boeiend, maar ik ben vreselijk geschrokken dat de veestapel zo drastisch moet afnemen", was de reactie van Noël Devisch, de voorzitter van de Boerenbond. Hij pleit alvast om de voedselimport te onderwerpen aan dezelfde strenge normen waaraan de eigen productie moet beantwoorden. De sector moet zich moderniseren en nog competitiever worden om toegevoegde waarde te kunnen blijven creëren, zo luidt het. Woordvoerder van Vlaams minister van Landbouw Ludo Sannen, Jo Vaerewyck, wees er op zijn beurt op dat de Vlaamse regering al aanzetten heeft gegeven om de veestapel op vrijwillige basis te laten krimpen.
De komende weken en maanden wil DP21 de discussie over de toekomstscenario's bij alle betrokken partijen laten opborrelen. Alle deelnmers mogen hun wensen en standpunten dan nog eens uitschrijven op een stakeholderkaart. Deze kaarten zullen in maart 2004 besproken worden tijdens een terugkomdag. "Bedoeling is dat het debat uiteindelijk leidt tot concrete initiatieven en samenwerking", aldus Geert Stuurtewagen, voorzitter van de vzw DP21.
