"Zonder handelsliberalisering was Afrika rijker"

Zonder de liberaliseringen van de jongste 20 jaar zou Afrika rijker zijn dan nu het geval is. Dat leert ons dat iedere vrijmaking slim, goed gepland, goed begeleid en selectief moet gebeuren. Het Europese voorstel om zijn invoertarieven voor landbouw af te bouwen in ruil voor meer markttoegang voor industriële producten, past niet in dat plaatje. Dat stelt Marc Maes, die zich voor 11.11.11 over het Europees handelsbeleid ontfermt.

Studies van de UNCTAD wijzen uit dat Afrikaanse landen die de voorbije jaren een volledige liberalisering van de economie doorvoerden, hun armoede met 5 tot 6 procent zagen stijgen. Landen die hun markt volledig afgesloten hielden, zagen hun armoede toenemen met 3 tot 4 procent. Alleen landen die matig liberaliseerden, slaagden erin hun armoede terug te dringen.

"Nochtans vraagt Europa dat alle invoertarieven voor industriële goederen zakken tot gemiddeld 15 procent", aldus Maes. "Dat is zeer laag aangezien sommige ontwikkelingslanden voor een aantal producten nog tarieven hanteren van 100 procent. Het gaat dus om een gigantische vermindering. In de vorige handelsrondes werd praktischer gewerkt: toen konden landen zelf beslissen voor welke goederen ze de tarieven lieten zakken".

Bovendien willen Europa en de andere rijke landen dat er streefdoelen komen voor het aantal dienstensectoren dat geliberaliseerd moet worden. "De EU vraagt dat de industrielanden 139 van de 163 subsectoren van de dienstenhandel liberaliseren", aldus Maes. "Onwikkelingslanden moeten er 93 liberaliseren. Oorspronkelijk was echter afgesproken dat landen de volle vrijheid zouden hebben om te onderhandelen. Zonder opgelegde streefdoelen mochten landen zelf beslissen hoeveel en welke sectoren ze in welke mate zouden liberaliseren. Die logica wordt onderuit gehaald in de ontwerptekst voor Hong Kong".

Omdat veel ontwikkelingslanden voor die passage niet te vinden zijn, riskeert het WTO-overleg dus ook over dit dossier te struikelen. "Niemand zal voor de goederen- en dienstenhandel zo ver willen gaan als de EU vraagt", zegt Maes. "Bijgevolg zal de Commissie zijn belofte over de gemiddelde afbouw van de landbouwtarieven met 46 procent ook niet moeten waarmaken. Bovendien kan Mandelson dan de schuld op anderen afschuiven. Volgens mij speelt de Commissie hoog spel".