Nieuwe uitbraken van vogelgriep in Evergem en op bedrijf met 300.000 leghennen in Nederlands-Limburg

Om een verdere verspreiding van het virus tegen te gaan, worden het pluimvee en de vogels die nog aanwezig zijn geruimd. Rond de haard worden een beschermingszone van 3 kilometer en een bewakingszone van 10 kilometer ingesteld. De 10 kilometerzone overlapt deels met de bestaande bewakingszone in Sint-Laureins. “In de zones worden strenge bioveiligheidsmaatregelen opgelegd. Wie symptomen bij zijn pluimvee of vogels vaststelt, dient een dierenarts te raadplegen”, meldt het FAVV.

Op dezelfde dag werd ook in Nederland een nieuwe besmettingshaard gevonden. Omdat het om de grootste besmetting gaat tot nu toe, verwacht de dienst wel enige tijd bezig te zullen zijn met het afmaken van de vogels. Dat gebeurt om verspreiding van de ziekte te voorkomen.

Binnen een kilometer rond het besmette bedrijf liggen geen andere pluimveebedrijven. In een iets ruimere straal van 3 kilometer liggen vijf kippenbedrijven. Die worden gescreend op vogelgriep en ziekteverschijnselen die daarop wijzen. In de 10-kilometerzone liggen 128 pluimveebedrijven. In dat gebied geldt per direct een vervoersverbod. Ook mag er niet worden gejaagd op eenden.

Sinds 5 oktober 2022 is ook de ophok- en afschermplicht in Nederland opnieuw van kracht. De ophokplicht geldt voor commercieel gehouden vogels. De afschermplicht geldt voor niet-commercieel gehouden risicovogels zoals hoenderachtigen en kippen, (sier)watervogels en loopvogels, bijvoorbeeld in dierentuinen, kinderboerderijen en van eigenaars van vogels en kippen, en voor commercieel gehouden fazanten, sierwatervogels en loopvogels. Ook is er een verbod ingesteld op het tentoonstellen van pluimvee, watervogels en loopvogels.

Bijna 6 miljoen dieren geruimd

De vogelgriep heeft het afgelopen jaar ook bij onze noorderburen lelijk huisgehouden. Sinds oktober 2021 zijn er 98 uitbraken gemeld op locaties met meer dan 50 dieren. “Anders dan voorheen, raakten ook in de zomer bedrijven besmet. Zo werden dit vogelgriepjaar al meer dan 5,8 miljoen vogels geruimd op besmette locaties, waarvan meer dan 1 miljoen preventief”, aldus NVWA.

“Deze situatie is niet houdbaar. Niet voor de dieren, niet voor pluimveehouders, niet voor de maatschappij”, stelt Piet Adema, minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit in zijn Kamerbrief. Gezien de ernstige situatie, werkt hij via een intensiveringsplan preventie vogelgriep onder andere aan versnelling van een eventueel vaccinatietraject en verdere verbetering van de bioveiligheid op bedrijven.

Podcast: Gebeurtenissen met grote gevolgen

In de NVWA-podcast ‘De inspecteur’ deelt senior toezichthoudend dierenarts Léon Labout zijn ervaringen met vogelgriep en de ruimingswerkzaamheden vanuit de praktijk.

Bij de bestrijding werkt de NVWA nauw samen met diverse partijen, waaronder dierenartsen, de Gezondheidsdienst voor Dieren, Rendac, transportbedrijven, raapploegen en in coördinatie met het referentielaboratorium WBVR, de GGD, provincies, gemeenten en veiligheidsregio’s. Het zijn ingrijpende gebeurtenissen, voor de vele dieren die geruimd worden, voor de pluimveehouders, hun familie en omgeving, en ook voor de betrokken medewerkers van bedrijven die de ruimingswerkzaamheden mede uitvoeren.

In de podcast vertelt Labout over zijn rol als toezichthoudend dierenarts bij de ruimingen. Hij is samen met het NVWA-frontteam al een jaar – dag en nacht – paraat om uit te rukken bij een positieve uitslag van een besmetting. Een snelle melding van een verdenking, een snelle bevestiging ervan en een snelle effectieve aanpak bij het ruimen is noodzakelijk volgens Labout: “Het gaat om de balans tussen snelheid en zorgvuldigheid bij het ruimen om verdere verspreiding te remmen.” In de podcast vertelt hij hoe bij het vergassen een deken van warm CO2-gas op de dieren neerdaalt. Dat gebeurt zorgvuldig en met aandacht voor dierenwelzijn, waarbij Labout in de stal controleert of de vogels op een dierwaardige manier dood zijn gegaan.

“Het went nooit”

Aan een ruiming werken vaak tientallen mensen mee volgens een strak hygiëneprotocol met onder andere een douchewagen en beschermende kleding, want het werk is niet zonder risico. Op dit moment is ruimen de enige manier om erger te voorkomen: er is geen geneesmiddel en (nog) geen toegelaten vaccin tegen vogelgriep. In de podcast is ook aandacht voor de emotionele impact bij betrokkenen. Na een preventieve ruiming en recente besmetting op zijn bedrijf stelt pluimveehouder Theo Bos: “Het went nooit. Het is een rollercoaster waarin twee dagen na de uitslag de kippen weg zijn.” 

Beluister de podcast: