"Varkenshouderij zakt verder weg in bodemloze put"

Landbouworganisatie ABS trekt aan de alarmbel. “De varkenshouderij zakt steeds dieper weg in een bodemloze put”, zegt voorzitter Hendrik Vandamme. De hoge veevoederprijzen worden meestal aangehaald als grote boosdoener, maar ABS is het daar niet mee eens. “De vleesverwerkende industrie en distributie misbruiken hun aankoopmacht meer en meer en dit ten koste van de Vlaamse boer”, klinkt het.

Al vijf jaar verkeert de Vlaamse varkenshouderij in crisis. “Jonge bedrijven de geïnvesteerd hebben in milieu en dierenwelzijn slagen er al jaren niet meer in om hun leningen af te lossen. Bedrijven die al wat jaren op de teller hebben, zien dat hun zuur verdiende spaarcentjes verdwenen zijn en hun bedrijf dat voor enige jaren nog een zekere waarde had, waardeloos is geworden wanneer ze het willen doorverkopen”, schetst ABS de situatie.

De hoge grondstoffenprijzen - en daarmee samenhangend de veevoederprijzen - worden meestal aangehaald als grote oorzaak. “Maar schijn bedriegt”, meent Vandamme. “De vleesprijs blijkt, ondanks een hogere prijs ten opzichte van voorgaande jaren, de stijgende tendens niet voldoende te volgen.” ABS vraagt zich af of er geen marktverstorende elementen in het spel zijn. “Op Europees niveau zien we een daling van de varkensstapel en de export uit Europa zit al lange tijd in stijgende lijn.”

Volgens ABS zou er dus al geruime tijd een verbetering moeten zijn in de prijsvorming, als de markt van vraag en aanbod speelt. “Vanuit de primaire sector is bijna iedereen het er over eens dat de vleesverwerkende industrie en de distributiesector hun aankoopmacht meer en meer misbruiken. Wekelijks zien we in reclamefolders van supermarkten aanbiedingen met varkensvlees dat gedegradeerd is tot een goedkoop lokmiddel. De strijd om de consument woedt immers heviger dan ooit tevoren, het zal hen worst wezen wie daaronder lijdt.”

Toen Vlaams minister-president Kris Peeters begin december 2011 het actieplan varkenshouderij heeft voorgesteld, is de situatie in de Vlaamse varkenshouderij alleen nog maar verslechterd, meent de landbouworganisatie. “Onze Vlaamse minister heeft altijd gezegd dat een overheid niet kan ingrijpen in de markt, maar dit zal op termijn de enige mogelijkheid zijn om onze Vlaamse varkenshouderij te laten overleven”, aldus voorzitter Vandamme.

In Frankrijk werd onlangs voorgesteld om de sterk stijgende productiekost door te rekenen in de keten totdat de consument dit uiteindelijk betaalt. De meerkost van het eindproduct zou dan beperkt blijven. “Ditzelfde voorstel werd door ons al verregaand op papier uitgeschreven, maar kreeg geen groen licht omwille van een te sterke impact op de index en bijgevolg op de loonkosten. Politiek onverkoopbaar dus”, stelt ABS.

“Is onze sector gedoemd om goedkope voeding te blijven produceren zonder enige zicht op rendabiliteit?”, vraagt Vandamme zich af. “Eén ding is zeker, als onze consumenten veilige kwaliteitsvoeding willen, nu en in de toekomst, zal daar een serieuze prijs voor betaald moeten worden. Wil onze overheid de werkgelegenheid in de toelevering en verwerking verzekeren, moet daar ook een prijs voor betaald worden en moet er dringend een bodem in de put gelegd worden.”