Sector hoopt dat embargo’s snel sneuvelen na herwinnen vogelgriepvrije status

Bovenop de coronacrisis werd ons land in november 2020 geconfronteerd met een uitbraak van vogelgriep. Corona zorgde al voor een grote druk op de prijzen, door onder meer het sluiten van de horeca. Als gevolg van de vogelgriep sloten heel wat landen hun markten voor het Belgische pluimveevlees.

“Als een afzetkanaal wegvalt, heeft dat onvermijdelijk een impact”, vertelt Ann Truyen, Algemeen secretaris van VIP, de Vereniging van Industriële Pluimveeslachthuizen in België. “Er worden stocks opgebouwd, wat op zich al extra kosten met zich meebrengt. Daarbovenop heerst er onzekerheid omdat men niet weet als en wanneer de producten verkocht zullen worden.”

Van alle export van het Belgische pluimveevlees is ongeveer twee derde bestemd voor de Europese markt. Het overige gedeelte vertrekt naar derde landen. Niet-EU-landen kunnen een embargo instellen wanneer er een uitbraak is van vogelgriep. Maar ook de handel met derde landen die geen embargo afkondigen, geraakt verstoord. “Aankopers kunnen in zulke situatie een afwachtende houding aannemen en een voorzichtiger inkoopbeleid voeren. Ook dat heeft een effect op de sector”, zegt Truyen.

Truyen hoopt dat de landen die het Belgische pluimveevlees bannen, snel hun embargo opheffen. “Nu is het FAVV aan zet om die landen te informeren over het herwinnen van de gunstige vogelgriepstatus. Het is altijd wat afwachten hoe niet EU-landen omgaan met deze informatie. Het ene land reageert al wat sneller dan het andere om de import terug toe te laten. Maar als een land de internationale regels naleeft, dienen de ingestelde embargo’s binnen afzienbare tijd opgeheven te worden.”

Er zijn natuurlijk ook landen die het spel niet spelen volgens de afgesproken regels. Truyen doelt hiermee op Zuid-Afrika, dat een embargo heeft lopen sinds een vorige vogelgriepuitbraak van 2017. “Die markt zit sindsdien op slot voor Belgisch pluimveevlees. Dat is zeer nadelig voor de sector, want Zuid-Afrika is een interessante afzetmarkt. Er werd en wordt vanuit de nationale en Europese overheden druk uitgeoefend en wij blijven ijveren voor een snelle heropening van deze markt.”

Nieuwe markten

Een vogelgriepincident heeft ook een grote impact op de lopende onderhandelingen van FAVV met die landen waar België nog geen akkoord mee heeft om pluimveevlees naartoe te exporteren, zoals bijvoorbeeld Mexico, Taiwan of Zuid-Korea. “Markttoegang verwerven is meestal een proces van jaren dat bij elk vogelgriepincident aanzienlijke vertraging oploopt aan”, aldus Truyen. “Want de onderhandelingsgesprekken over de voorwaarden voor export worden veelal on hold gezet wanneer de vogelgriep toeslaat. Het derde land schort meestal de onderhandelingen op in afwachting dat België het gunstig vogelgriep statuut herwonnen heeft.”

Dat de markttoegangsdossiers blijven aanslepen, is vaak zeer frustrerend voor Belgische exporteurs, die anticipeerden en al commerciële contacten uitbouwden in het vooruitzicht van een bilateraal akkoord voor een bepaalde bestemming.