Mosterdgasbom schrikt landbouwer uit Langemark op
nieuwsOpmerkelijk nieuws uit de Westhoek dit weekend. Daar is de ontsteker van een bom uit de Eerste Wereldoorlog ontploft nadat ze in een baal stro is terechtgekomen. De schade viel al bij al mee omdat enkel de ontsteker ontploft is en de bom zelf intact bleef. In 2022 ruimde de ontmijningsdienst DOVO nog 116 ton oorlogsmunitie op in West-Vlaanderen. Veelal zijn het landbouwers die tijdens veldwerkzaamheden op de oude munitie stoten.
Een geluk bij een ongeluk, zo kan je de situatie van een landbouwer uit Langemark het best omschrijven. Meer dan 100 jaar nadat een yperietbom in de oorlog werd afgeschoten, was de bom ongezien terechtgekomen in een baal stro. Toen de landbouwer de baal met een stroblaaswagen in zijn koeienstal wou blazen, ging het mis. De ontsteker van het projectiel ontplofte en zorgde voor behoorlijk wat schade aan de landbouwmachine.
Maar het had veel slechter af kunnen lopen, want de bom zelf had ook kunnen ontploffen en dan was de kans groot dat een deel van de koeienstal niet meer zou rechtstaan. Nadat de landbouwer de obus in de laadbak van een andere landbouwmachine had gelegd om weg te voeren, begon de bom te lekken. Het plasje vloeistof om de bom bleek mosterdgas, of yperiet, te zijn. Yperiet wordt het meest onmenselijke wapen van de oorlog genoemd omdat het gif pas na enkele uren leidt tot ernstige brandwonden, blindheid en zware ademhalingsproblemen. Het gas verspreidde zich gelukkig niet in Langemark, al blijft het wel een raadsel hoe de bom ongezien in de baal stro is geraakt.
Handen af
Ontmijningsdienst DOVO waarschuwt er al langer voor dat oorlogsmunitie bij vondst niet mag aangeraakt of verplaatst worden. Ze roepen op om de lokale politie te verwittigen en de exacte omschrijving van de vindplaats mee te geven. Die verwittigen op hun beurt DOVO dat de deskundigheid heeft om bommen op te halen en onschadelijk te maken.
Dat er een bom wordt gevonden, is niet uitzonderlijk in de Westhoek. Volgens de website Westhoek.be werden tijdens de eerste Wereldoorlog bijna 1,5 miljard granaten afgevuurd door alle strijdende partijen samen. De meesten daarvan ontploften meteen, maar toch worden meer dan 100 jaar later nog bijna dagelijks projectielen gevonden. Dat er een yperietbom wordt gevonden, is eerder uitzonderlijk, meestal gaat het om klassieke bommen. Zo vernietigde de ontmijningsdienst van het leger in 2022 nog bijna 166 ton oorlogsmunitie.
Landbouwer Philip Fleurbaey heeft een melkveebedrijf in Ieper en volgens hem is het vinden van ontplofte en niet-ontplofte munitie geen uitzondering. Alleen al bij de aardappelteelt haalde hij een kruiwagen munitie boven. Als het om ontplofte bommen gaat, verzamelen we die en we nemen die mee zodat DOVO ze kan komen ophalen. Want ook ontplofte munitie mag niet mee met het oud ijzer”, vertelt Fleurbaey. Eerder dit jaar geraakte er ook een bom van 80 kilo in zijn rotoreg. “Toen heb ik meteen de lokale politie opgebeld om dit te melden. Nadat zij de nodige vaststellingen gedaan hebben, komt DOVO de bom dan ophalen.”
“Eigenlijk zou je kunnen zeggen dat het voor ons zo gewoon is geworden dat we munitie vinden dat we er nog weinig acht op slaan. Pas als er weer eens een incident gebeurt, zijn we opnieuw alert”, beseft hij het gevaar.
Bron: VRT / eigen berichtgeving
Beeld: Philip Fleurbaey
