Wetenschap niet altijd winnaar in dierenwelzijnsdebat

In zijn wetenschapsrubriek stelt De Standaard vast dat niet alleen academische argumenten van doorslaggevend belang zijn bij politieke beslissingen over het welzijn van landbouwdieren. Daarbij wordt het debat over de bezettingsgraad in stallen voor braadkippen als voorbeeld aangehaald. "Wetenschappers hebben vastgesteld dat het dierenwelzijn sterk achteruitgaat als ze met meer dan 15 dieren per vierkante meter samen zitten. Toch willen sommige landbouwministers zelfs geen compromis van 19 kippen aanvaarden", schrijft Dieter De Cleene.

De Commissie financiert heel wat wetenschappelijk onderzoek om het welzijn van de Europese veestapel te meten. Zo is er het Welfare Quality Project, dat in 2004 van start ging en dat een evaluatiesysteem voor dierenwelzijn op poten probeert te zetten, gebaseerd op wetenschappelijke kennis.

Ann Degreef, directeur van GAIA, vreest dat dergelijke Europese initiatieven tot weinig verandering in de praktijk leiden. Ze stelt vast dat eurocommissaris voor Gezondheid Markos Kyprianou wel inspanningen doet om regels vast te leggen, maar dat concrete voorstellen steeds worden afgeblokt door de raad van landbouwministers. Voor het dossier van de vleeskippen lijkt dat alvast te kloppen, meent De Standaard.

Om ernstige welzijnsproblemen te vermijden, zouden niet meer dan 12,5 kippen per vierkante meter mogen gehouden worden. Dat besloten wetenschappers in een rapport dat ze in 2000 opstelden in opdracht van de Commissie. Momenteel ligt de bezettingsgraad niet vast in de EU. In het slechtste geval zitten tot 27 vogels op die oppervlakte, weet De Cleene. Het huidige voorstel wil een maximum van 38 kg of 19 dieren. Al meer dan een jaar wordt dat compromisvoorstel tegengehouden.

Het Nederlandse Europarlementslid Thijs Berman (PvdA), die er mee voor ijverde dat het voorstel werd goedgekeurd in het Europees Parlement, betreurt het gedrag van de ministers. "Enkele lidstaten, waaronder Frankrijk, blijven dwarsliggen". Maar ook België heeft zich verzet tegen de voorstellen die op tafel belandden. Volgens Pierre Duville, verbonden aan het kabinet van minister Rudy Demotte, omdat België vond dat het laatste voorstel niet ver genoeg ging aangezien er sprake was van een overgangstermijn tot 2012. "Vertragingsmanoeuvers onder invloed van Yves Leterme die in dit dossier ook bevoegd is", meent Degreef.

"Bij zulke beslissingen spelen uiteraard ook politieke en financiële argumenten een rol. De wetenschap kan enkel aangeven waar de kritische grenzen liggen. Het gevolg dat aan aanbevelingen wordt gegeven, verschilt per dossier en in dit geval verliest de wetenschap", concludeert de Nederlandse dierenwelzijnexpert Harry Blokhuis van de Wageningen Universiteit.

"Dat de maatregel na de problemen met vogelgriep ongelegen komt, kan ik begrijpen", zegt parlementslid Berman. "Maar een tweede argument van een land als Frankrijk is dat de normen de boeren benadelen op de wereldmarkt omdat ze elders niet gelden, en dat klopt niet. Brazilië, de enige concurrent van betekenis, voldoet aan de voorgestelde norm en doet zelfs beter, zij het ongewild, omdat het er te warm is om meer kippen bij elkaar te zetten. Als er al financiële gevolgen zouden zijn, heeft Europa de ruimte om die te compenseren. Uit studies blijkt dat een diervriendelijk gekweekte braadkip 8 cent meer zou kosten".(KS)