"Europese voedselproductie wordt steeds belangrijker"

Binnen Europa komen de meest productieve landbouwgronden voor in Nederland, België, Luxemburg, Duitsland, Ierland, Denemarken en Noord-Frankrijk. In Oost- en Zuid-Europa liggen de minst productieve gronden. Voor veel Europese landen is nog een grote productiviteitstijging mogelijk, maar een goede infrastructuur en kennis zijn daarbij noodzakelijk. Verwacht wordt dat Europa in toenemende mate voedsel zal produceren voor andere delen van de wereld. Dat stellen onderzoekers van het LEI in het rapport 'Landbouwgronden in Europa’.

Het rapport is onderdeel van een verkennende studie van het ministerie Landbouw, Natuur en Visserij (LNV) naar het belang van bescherming van vruchtbare landbouwgronden, mede in relatie tot voedselzekerheid en duurzaamheid. Deze verkennende studie wordt dit jaar nog verder uitgewerkt en nadien volgt er een Europese discussie.

De opbrengsten van bijvoorbeeld tarwe en aardappelen zijn in Nederland en haar direct omringende regio's relatief hoog in vergelijking met de andere delen van Europa en de wereld. In Noord- en West-Europa zijn er de afgelopen jaren nog aanzienlijke productiviteitsstijgingen geweest. In Zuid- en Oost-Europa echter waren de productiviteitsstijgingen gering. De afgelopen jaren is de opbrengst bij de hoogst producerende landen gestabiliseerd. Voor tarwe lijkt een gemiddeld maximaal plafond haalbaar van 8,5 ton per hectare en voor aardappelen 45 ton per hectare.

De komende 30 jaar verwacht de FAO een groei van het aantal mensen in de wereld van 6,4 miljard nu tot 8,3 miljard in 2030 en 9,3 miljard in 2050. Om al die mensen te voeden zal er op de landbouwgronden in Europa en de wereld dus meer geproduceerd moeten worden. Dit kan worden bereikt door hogere opbrengsten per hectare.

De verwachting is dat het areaal landbouwgrond de komende 30 jaar in Nederland met 4 procent afneemt. De laatste 30 jaar daalde het areaal met 8 procent. De daling van het aantal landbouwgronden wordt vooral veroorzaakt doordat de ruimte gebruikt wordt voor andere doeleinden zoals verstedelijking, groen en recreatie. Volgens een voorzichtige prognose van het LEI zou er over 30 jaar in Nederland ongeveer 80.000 hectare minder landbouwgrond zijn. Voor Europa is geen schatting gemaakt.

“Deze ontwikkelingen wijzen erop dat het noodzakelijk is om op landbouwgronden in Europa en de rest van de wereld meer te produceren. Dit is echter niet overal mogelijk. Europa zal een belangrijke rol in de toekomst kunnen en moeten spelen. Niet alleen zal de productie moeten stijgen, ook op vlak van kennisoverdracht over de productie van voedsel en energie hebben we een belangrijke rol te spelen”, besluit het LEI.(GL)

Meer informatie: Landbouwgronden in Europa