"Boer en milieu gebaat met grondiger GLB-hervorming"

In juni zal het Europees Parlement stemmen over de voorstellen van de Europese Commissie voor het gemeenschappelijk lanbouwbeleid (GLB) na 2013. Daarom presenteerde de FoodSovCAP-coalitie 'de ontbrekende optie voor het GLB' aan de europarlementsleden. De internationale alliantie van voornamelijk ngo's plaatst in het eigen voorstel het concept van voedselsoevereniteit centraal.

Volgens deze coalitie zullen de huidige voorstellen van de Commissie en het parlement geen oplossing bieden voor de uitdagingen waar we mee geconfronteerd worden. "De voorstellen bieden de boeren geen eerlijk inkomen en de consumenten geen eerlijke prijzen", zegt Gert Engelen, expert bij Vredeseilanden rond het Europees landbouwbeleid. "Evenmin leiden ze tot een ecologische en sociaal duurzame landbouw."

Voor België maken ook organisaties als Wervel, Velt, BioForum en het Vlaams overlegplatform duurzame ontwikkeling deel uit van de FoodSovCAP-alliantie. In Europa en daarbuiten scharen onder meer IFOAM, FIAN, Via Campesina, Friends of the Earth en Greenpeace zich achter de verklaringen van de alliantie.

In het GLB-voorstel van FoodSovCAP staat voedselsoevereniteit centraal: het recht van mensen, landen of groepen van landen om zelf te beslissen over hun voedsel-, landbouw- en visserijbeleid zonder daarmee de landhouw- en voedselsystemen van andere landen te schaden. Uitgaande van het principe van voedselsoevereniteit publiceerden dezelfde initiatiefnemers in maart 2010 reeds de European Food Declaration, die door meer dan 300 organisaties uit 30 landen werd ondertekend.

Met het oog op de hervorming van het GLB stelt de FoodSovCAP-alliantie onder meer voor om de maatregelen rond aanbodbeheersing te versterken. "Dat gaat bijvoorbeeld over het aanleggen van voorraden die bij stijgende prijzen op de markt worden gebracht. Zo kun je prijsschokken afvlakken", legt Gert Engelen uit. De alliantie is overtuigd dat stabiele en faire landbouwprijzen niet tot stand kunnen komen zonder regulering van de landbouwproductie en markten samen met overheden.

"Het moet ook mogelijk zijn om onze inspanningen voor duurzame landbouw af te schermen van goedkope import uit andere regio’s. Het klinkt goed om ons milieu of onze sociale zekerheid te beschermen, maar ons systeem voor voedselproductie beschermen, is nog steeds taboe." Neemt niet weg dat het volgens de alliantie ook op Europese bodem nog beter kan. "De productiesystemen die nu gangbaar zijn, moeten veranderen in landbouwmethodes die ecologisch en sociaal duurzaam zijn", luidt het. Zij dringen er dan ook op aan dat het GLB een duurzame landbouw sterker zou stimuleren.

De FoodSovCAP-alliantie ziet daarbij een minder belangrijke rol weggelegd voor rechtstreekse betalingen. "In het huidige beleid moet de tweede GLB-pijler, het plattelandsbeleid, de negatieve gevolgen van de eerste pijler, inkomenssteun aan landbouwers, immers goedmaken", luidt het.

Verder pleit FoodSovCAP voor meer transparantie in de verhoudingen tussen producenten, verwerkers en retail. "De verhoudingen treken vandaag scheef in het nadeel van boeren. De EU kan de marges transparanter maken, zodat ook de verdeling van de toegevoegde waarde eerlijker kan worden." De ontbrekende GLB-optie heeft ook oog voor de boeren in het Zuiden die "vandaag verdreven worden van hun eigen markten door Europese landbouwproducten die dankzij subsidies geëxporteerd worden aan een lagere prijs dan de productiekost".

Meer info: ontbrekende optie voor EU-landbouwbeleid & leden van de FoodSovCAP-alliantie