Schauvliege pareert kritiek Rekenhof met klimaatfonds

Vlaams minister van Leefmilieu Joke Schauvliege wil op korte termijn een Vlaams Klimaatfonds oprichten. Dat fonds moet niet alleen in Vlaanderen klimaatmaatregelen helpen realiseren, maar zal ook dienen om emissierechten in het buitenland aan te kopen. Dat zegt Schauvliege in een reactie op een rapport van het Rekenhof over het Vlaamse beleid rond het inzetten van flexibiliteitsmechanismen.

Om te voldoen aan het Kyotoprotocol, moet Vlaanderen zijn uitstoot van broeikasgassen in de periode 2008-2012 met 5,2 procent verminderen. Naast interne maatregelen op eigen grondgebied kan de Vlaamse overheid gebruikmaken van flexibliteitsmechanismen. Zo kan Vlaanderen emissierechten verwerven door emmissiereducerende projecten in het buitenland te steunen. Daarnaast kan Vlaanderen ook aan emissiehandel doen en overschotten aan emissierechten van andere Kyotopartners overkopen. Deze mechanismen laten toe om regionale verschillen in marginale reductiekosten te benutten en en geven industrielanden de kans om hun Kyotodoelstelling aan een lagere kostprijs te realiseren. 

Het Rekenhof heeft in zijn rapport kritiek op de manier waarop de Vlaamse regering gebruikmaakt van die zogenaamde flexibiliteitsmechanismen. Volgens het hof heeft de regering daarover "geen welomlijnde en flexibele strategie ontwikkeld", is het beleid "niet gecoördineerd" en "te versnipperd". Doordat er in België vier verschillende overheden (federaal en gewestelijk) elk hun eigen beleid rond de aankoop van emissierechten voeren, zonder gezamenlijke strategie, worden volgens het Rekenhof "inefficiënte en onderlinge concurrentie in de hand gewerkt".

In een reactie verdedigt minister Schauvliege het Vlaamse beleid. Zo blijft ze achter de piste staan om emissiekredieten te verwerven via internationale fondsen, ook al zijn daar volgens het Rekenhof nadelen aan verbonden. Het Rekenhof suggereert ook de invoering van een Vlaams kwaliteitslabel, maar dat zou volgens Schauvliege kunnen leiden tot een "verspilling van middelen en inspanningen" omdat er al voldoende internationale expertise is. De minister stelt duidelijk dat voor het aankoopbeleid van emissierechten de internationale voorwaarden op het vlak van duurzame ontwikkeling worden toegepast.

Met het oog op de toekomst stelt Schauvliege de oprichting van een eigen Vlaams Klimaatfonds voor. Dat fonds zou gespijsd worden met opbrengsten uit de veiling of verkoop van emissierechten. De middelen van het fonds zouden in de eerste plaats gaan naar interne klimaatmaatregelen (bijvoorbeeld rond transport en gebouwen), maar ook naar de aankoop van emissiekredieten en de Vlaamse bijdragen aan internationale klimaatfinanciering. Schauvliege heeft al laten weten dat ze in 2012 ook op de proppen wil komen met een nieuw Vlaams Klimaatplan voor de periode 2013-2020.

Bond Beter Leefmilieu is tevreden dat Schauvliege een nieuw Vlaams klimaatfonds wil oprichten. Tegelijkertijd betreurt de milieuorganisatie dat de minister vertrouwt op de internationale controle op de flexibiliteitsmechanismen. "De minister gaat daardoor voorbij aan de kritiek van het rekenhof over de beperkte duurzaamheidscontrole op de verworven uitstootrechten", luidt het. De organisatie hoopt dat het Vlaams klimaatfonds in de eerste plaats het Vlaamse interne klimaatbeleid zal aanscherpen en dat het fonds daarnaast zal worden gebruikt voor de Vlaamse bijdragen aan internationale klimaatfinanciering.