Jaarverslag Hormonencel doet vragen rijzen over varkens

Volgens het jaarverslag van de Hormonencel nam het aantal 'niet-conforme vaststellingen' op veebedrijven en in slachthuizen in 2011 uitzonderlijke proporties aan. Deze stijging is vooral te wijten aan de plotse opkomst van prednisolone in urinestalen van varkens. Volgens het Voedselagentschap, Boerenbond en ABS is dit waarschijnlijk te verklaren door de vorming van lichaamseigen prednisolone door stress bij de dieren.

“Het aantal niet-conforme vaststellingen in de veehouderij was de voorbije jaren relatief stabiel, maar steeg in 2011 uitzonderlijk”, stelt de Hormonencel. Deze stijging tekent zich vooral af bij varkens, door de opkomst van lage concentraties van prednisolone in urinestalen genomen in slachthuizen. De Hormonencel heeft echter nog geen valabele verklaring voor dit fenomeen. De aanwezigheid van die stof kan wijzen op het gebruik van illegale, groeistimulerende producten, maar kan ook het gevolg zijn van de vorming van lichaamseigen prednisolone bij varkens door stress in het slachthuis.

Volgens het Voedselagentschap, dat de zaak onderzoekt, is de mogelijkheid reëel dat de tweede verklaring klopt, al vormt dit geen verklaring voor de plotse stijging in 2011. “Verder onderzoek moet duidelijkheid brengen over de oorzaak van dit fenomeen, maar voorlopig heeft geen enkel onderzoek bij de betrokken varkensbedrijven aangetoond dat er sprake zou zijn van een illegale behandeling”, klinkt het.

Het agentschap zegt bovendien de Hormonencel geadviseerd te hebben om de sporen van prednisolone in varkensurine niet te bestempelen als ‘niet-conforme’ resultaten, aangezien de gehanteerde limieten niet op wetenschappelijke informatie gebaseerd zijn, maar slechts dienen als referentienorm voor laboratoria. Zo heeft zij geoordeeld in een wetenschappelijk advies dat vorig jaar in december gepubliceerd werd.

Ook Boerenbond en ABS wijzen stress bij varkens in het slachthuis aan als oorzaak. Beide organisaties betreuren dat de Hormonencel “onjuiste informatie verpreidt” die het imago van de varkenssector en de betrokken bedrijven schaadt. “Alle gevallen van overschrijding van de norm zijn diepgaand onderzocht, telkens met hetzelfde resultaat: niets wijst op het gebruik van illegale producten door de varkenshouders.”

“Er bestaat bovendien grote twijfel over de werkelijke waarde van de testresultaten, want ongeveer de helft van alle positieve stalen bleek na heronderzoek negatief. Verder bestaat er volgens het Voedselagentschap onvoldoende wetenschappelijke informatie over de oorzaken van de aanwezigheid van prednisolone in het lichaam, waardoor het nut van het gebruik als groeibevorderaar bij varkens in twijfel wordt getrokken”, alsnog Boerenbond en ABS.

De stelling van de Hormonencel dat niet-conforme resultaten wijzen op het gebruik van illegale groeibevorderaars wordt door de landbouworganisaties dan ook resoluut afgewezen. “Het is onaanvaardbaar dat de betrokken bedrijven waar geen misbruik is aangetoond, zomaar beschuldigd worden van illegaal gebruik van groeibevorderende producten. Wij eisen dat de overheden hierover klare wijn schenken”, stelt Boerenbond. ABS vraagt op zijn beurt aan bevoegd minister Annemie Turtelboom om erop toe te zien dat foutieve informatie niet langer de wereld wordt ingestuurd.

Ook bij runderen bleken vorig jaar meer stalen niet conform. “Het gebruik van corticosteroïden voor vetmestingsdoeleinden bij runderen is echter geen nieuw gegeven”, luidt het nog in het jaarverslag van de Hormonencel.

Meer info: Jaarverslag 2011 Multidisciplinaire hormonencel