In memoriam: Paul De Keersmaeker, grondlegger van VILT
Vorige week is Paul De Keersmaeker op 93- jarige leeftijd overleden. Als staatssecretaris van Europese Zaken en Landbouw in de jaren ‘80 heeft De Keersmaeker er steeds voor geijverd om de kloof tussen landbouw en het brede publiek te dichten. Op zijn kabinet werd de basis gelegd van Agrinfo, waar in 1996, na de regionalisering van landbouw, VILT uit is gegroeid.
Op vrijdag 16 december is Paul De Keersmaeker overleden in zijn woonplaats Kobbegem. De Keersmaeker was Staatssecretaris voor Europese Zaken en Landbouw van 1981 tot 1992 in de verschillende regeringen van Wilfried Martens. Via een protocol in de regering had hij de ministeriële bevoegdheden voor landbouw. In die periode waren nog haast alle landbouwbevoegdheden federaal.
De Keersmaeker was voordien ook burgemeester van Kobbegem en later van de fusiegemeente Asse. Als jonge burgemeester van Kobbegem vanaf 1959 wist hij deze gemeente, op een boogscheut van Brussel, landelijk te houden. In 1968 werd hij verkozen in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en van 1979 tot 1991 was hij lid van het Europees Parlement. Vooral de landbouw en de Europese integratie hielden hem bezig en hij werd ter zake een expert met opvallende dossierkennis.
Ook voor hij Staatsecretaris van Europese Zaken en Landbouw werd, was De Keersmaeker al een politicus die zijn nek durfde uitsteken. In 1976 leidde hij het overleg om tot grote gemeentefusies te komen rond Brussel, een riskante politieke opdracht, maar het werd een succes. Hij was covoorzitter van de Egmontonderhandelingen, die in 1977 leidde tot het Egmontpact dat België hervormde tot een federale staat. Als volksvertegenwoordiger van Brussel-Halle-Vilvoorde was dat ook een gewaagde onderneming en toen dat Egmontpact werd afgeschoten koste hem dat veel stemmen. Het Egmontpact is trouwens een gemiste kans gebleken want wat toen werd beslist, was gunstiger voor Vlaanderen dan wat (veel) later werd gerealiseerd.
Als Staatssecretaris van Europese Zaken en Landbouw bleef hij zijn nek uitsteken. In 1982, tijdens het Belgisch EU-Voorzitterschap, deed hij de Europese landbouwprijzen voor de eerste maal goedkeuren met een gekwalificeerde meerderheid in plaats van een concensus en zette daarmee de Britten, die hun veto stelden, buiten spel. De Britse regering was woedend.
Toen de Afrikaanse varkenspest België voor de eerste maal teisterde in 1985 nam hij, tegen de voorzichtige adviezen van sommige experten in, zijn politieke verantwoordelijkheid en met de steun van premier Martens nam hij meteen draconische maatregelen. België was het eerste land dat de Afrikaanse varkenspest binnen zijn grenzen de kop kon indrukken.
20 jaar VILT
3 mei 2016Paul De Keersmaeker was ook de eerste landbouwmister die volledige transparantie wou over landbouw en de maatregelen die werden genomen. De pers kreeg inkijk in alle maatregelen, van spreeuwenverdelging tot hormonengebruik. Niet iedereen in de landbouwsector en de landbouwadministratie was daar gelukkig mee.
Transparantie en duurzaamheid waren voor Paul De Keersmaeker belangrijk en dat was nieuw in de jaren tachtig. Hij wou ook dat de groeiende kloof tussen de landbouwsector en het brede publiek werd aangepakt. Het eerste centrum voor public relations voor land- en tuinbouw werd op zijn kabinet voorbereid en onder de naam Agrinfo opgericht. De landbouwadministratie zorgde voor de helft van de middelen, de rest kwam van stakeholders uit de sector. Toen later de Vlaamse deelregering Agrinfo wilde ondersteunen maar de Waalse deelregering niet, is uit Agrinfo VILT geboren.
Paul De Keersmaeker was een realist en zei altijd: “Wij moeten proberen de zaken wat beter te maken”. Dat heeft hij zeker gedaan.
Auteur: Jef Verhaeren, woordvoerder van Paul De Keersmaeker van 1982 tot 1990
Foto: Paul De Keersmaeker (midden) in gesprek met Hugo Claus (links). Rechts in de achtergrond staat Jef Verhaeren.
