Familiale bedrijven tonen actuele Vlaamse landbouw

Toen de Dag van de Landbouw 30 jaar geleden voor het eerst georganiseerd werd, waren er 76.000 boeren in Vlaanderen. Vandaag zijn er geen 26.000 meer en produceert één procent van de bevolking het voedsel voor de 99 procent anderen. "Het is dus logisch dat de Vlaming vervreemdt van onze sector. Daarom is een Dag van de Landbouw zo belangrijk", zegt Piet Vanthemsche.

Zondag hebben 50 land- en tuinbouwbedrijven en 27 sierteeltbedrijven in Vlaanderen de deuren opengezet voor het grote publiek. Akkerbouwbedrijf Engebroekhof in Wilsele mocht pers en genodigden verwelkomen voor de officiële opening van Dag van de Landbouw. In de jaren '70 startte het bedrijf met thuisverkoop van aardappelen. Inmiddels vinden alle aardappelen rechtstreeks hun weg naar de detailhandel en de consument. Voorts onderscheidt het bedrijf van Johan Geleyns en Ann Deserf zich door niet-kerende grondbewerking, een rits beheerovereenkomsten die landbouw met milieu verzoenen en de aanwezigheid van reinigingsmachines zodat de wegen proper achtergelaten worden.

"Dankzij 50 gezinnen die met de hulp van vele vrijwilligers van Landelijke Gilden en Boerenbond hun deuren openstellen, kan elke bezoeker zien met welke zorg ons voedsel geproduceerd wordt. Het bedrijf van Johan en Ann is een rolmodel voor boeren en tuinders die een plek zoeken in onze complexe maatschappij", zegt Piet Vanthemsche, voorzitter van Boerenbond en Landelijke Gilden. Hoewel het aantal land- en tuinbouwbedrijven de voorbije decennia sterk daalde, blijft de productie op peil en is land- en tuinbouw de ruggengraat van het platteland. "De blijvers zijn goed georganiseerde bedrijven die aandacht hebben voor hun omgeving. Zij mogen gezien worden en hebben het imago van de sector met sprongen vooruit geholpen", verklaart Vanthemsche.

Hoewel goed georganiseerd, worstelen veel land- en tuinbouwbedrijven met moeilijke randvoorwaarden voor ondernemen. In het verstedelijkte, dichtbevolkte en sterk geïndustrialiseerde Vlaanderen is de druk op landbouwgrond zeer groot, "nochtans een basisinstrument voor onze boeren", aldus Vanthemsche. "Vroeger waren grond, arbeid en kapitaal de drie beperkende factoren, tegenwoordig is dat de wetgeving rond geur- en lichthinder, stikstofdepositie of fijn stof. Ons werkdomein is de voorbije decennia omsingeld door woonkernen en lintbebouwing en actiegroepen zorgen voor spanning in de relatie tussen boeren en buren." Ook natuurontwikkeling en prijsvorming verontrusten de sector. Van de consumentenprijs van voedingswaren gaat gemiddeld nog geen 20 procent naar de landbouwer.

Elk jaar starten 200 - goed opgeleide en bekwame - jonge boeren en tuinders een nieuw bedrijf. "De instroom van jongeren is de wissel op de toekomst voor onze sector", vervolgt Vanthemsche. "Jonge boeren verwachten dat ze hun bedrijf verder kunnen uitbouwen, een redelijk en stabiel inkomen kunnen verwerven en een goed en evenwichtig gezinsleven kunnen uitbouwen." Om dat te faciliteren, zal Boerenbond dit werkjaar onder meer inzetten op het bijsturen van de voorstellen voor het Europees landbouwbeleid, het bestendigen van de belastingvrijstelling voor VLIF-steun, de landbouwnummerplaat die de fiscale voordelen voor landbouwtractoren moet vrijwaren, het afbakeningsproces van de open ruimte en de altijd lastige discussie omtrent de prijsvorming van land- en tuinbouwproducten.

Minister-president Kris Peeters kondigt aan dat hij de komende weken en maanden veel tijd zal steken in de lopende hervorming van het Europees landbouwbeleid. Landbouwinvesteringen worden zoals vanouds ondersteund. "Ook in moeilijke tijden doen onze boeren 'slimme investeringen' in milieu en dierenwelzijn", constateert Peeters. Hij erkent het belang van een faire prijs, wil daartoe het ketenoverleg verder ontwikkelen en roept de consument op om de voedselproducent een eerlijke prijs te betalen.

Bekijk enkele sfeerbeelden op de Facebookpagina van VILT.