Vorming

Denk jij bij vorming ook terug aan je saaiste schooluren? Of sta je altijd klaar om bij te leren over vernieuwingen in je sector? Nele Muys, adviseur Onderwijs en Vorming van Unizo, licht de impact van vorming op je bedrijfsresultaten toe. Plus een kennismaking met het uitgebreide land- en tuinbouwaanbod.

Is er een verband tussen investeren in opleiding en goede bedrijfsresultaten? Een grootschalige studie van PricewaterhouseCoopers beantwoordt de vraag alvast met een volmondig ‘ja’. Voor de studie ondervroeg het bureau in 2006 meer dan 15.000 bedrijven in 400 landen waaronder België. Het onderzoek bevestigde ook dat er zoals verwacht grote afwijkingen bestaan tussen de verschillende sectoren en bedrijfstypes. Voornamelijk grotere bedrijven en de dienstensector besteden meer aandacht aan opleiding en vorming.

Energie- en ICT-coaches
Cijfers over de Vlaamse landbouw vinden we bij Boeren op een Kruispunt, waar blijkt dat het merendeel van de hulpvragers al een tijd geen opleidingen meer volgt. Daarnaast biedt de SERV, de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen, in zijn ‘werkbaarheidsmonitor’ een overzicht van het aantal opleidingen dat per sector wordt gevolgd. Daaruit blijkt dat maar 28,1 procent van de land- en tuinbouwers zich vorig jaar heeft bijgeschoold. ‘De cijfers moeten wel genuanceerd worden’, zegt Nele Muys, adviseur Onderwijs en Vorming van Unizo. ‘Ze verwijzen alleen naar formele vorming via officiële cursussen. Land- en tuinbouwers beperken zich uit tijdsgebrek vaak tot informele, praktijkgerichte vorming.’ Maar het blijft een mager resultaat: alleen de ondernemers uit de horeca, de handel en de transportsector volgden nog minder vorming dan landbouwers. Een verklaring ziet de Unizo-adviseur niet meteen: ‘De volkswijsheid stilstaan is achteruitgaan geldt in alle sectoren.’

Lees ook:

Ook geen blokbeest?

De voorbije jaren is de aandacht voor naschoolse vorming en levenslang leren in alle sectoren toegenomen. Ook Unizo heeft een uitgebreid aanbod uitgewerkt voor zelfstandige ondernemers. Nele: ‘Unizo lag destijds aan de basis van de KMO-vormingscentra, nu omgedoopt tot Syntra, en speelt in het beheer ervan nog steeds een belangrijke rol. Vandaag organiseren we ook startersopleidingen en bieden we onze ondernemerscoach aan. Die bestaat uit een ruim aanbod aan coaches: een innovatiecoach, een transportcoach, een overnamecoach, een qualitycoach, een energiecoach, een ICT-coach, een exportcoach en een coach maatschappelijk ondernemen. Voor alle duidelijkheid: Unizo biedt geen specifieke landbouwopleidingen aan, maar een aantal thema’s zijn voor alle sectoren interessant...’

4,5 miljoen voor landbouwvorming
Weet Nele als vormingsverantwoordelijke ook hoe je ondernemers het best overtuigt om opleidingen te volgen? ‘Wondermiddelen bestaan niet. Maar de ervaring leert dat wie eens het nut van vorming ontdekt heeft, zich geregeld blijft bijscholen. De belangrijkste factor is een degelijk aanbod, dat dikwijls via mond-aan-mond reclame wordt aangeprezen. Het helpt als je vormingssessies zo concreet en praktisch mogelijk aanpakt. We proberen maximaal aan te knopen bij de bedrijfsrealiteit, en waar mogelijk voorzien we participatiekansen. Ook netwerken waarbij collega-ondernemers van elkaar kunnen leren, vallen erg goed in de smaak.’

In vergelijking met andere sectoren beschikt landbouw – naast het betaalde advies – over een erg uitgebreid en zeer goedkoop vormingsaanbod. In 2007 subsidieerde de Vlaamse overheid meer dan 37.000 vormingsuren. Volgens Jean Steenberghen van de Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling werd er vorig jaar in de begroting 4,5 miljoen euro vrijgemaakt voor landbouwvorming. ‘Van dat budget, waarvan Europa via cofinanciering 3,2 miljoen euro bijdraagt, gaat iets minder dan de helft naar het organiseren van cursussen. Met de rest financieren we korte vormingsbijeenkomsten van een paar uur, vervolmakingsdagen voor lesgevers en vergoedingen voor stages.’

Informatica, mechanica en KI
De Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling werkt zelf geen cursussen uit maar staat onder meer in voor de erkenning en opvolging van de centra voor landbouwvorming. Ze verdeelt de subsidies over ongeveer 5000 stagedagen en 32.000 vormingsuren en voert inspecties uit. Van alle door de Vlaamse overheid gesubsidieerde cursussen stond vorig jaar zowat de helft in het teken van algemene onderwerpen zoals informatica of bedrijfsleiding. De andere helft waren sectorspecifieke opleidingen zoals kunstmatige inseminatie bij runderen, dierziektebestrijding, machineonderhoud of andere technische thema’s.

Lees ook:

Vijf algemene opleidingscentra

Deelnemen aan de erkende cursussen is door de subsidies helemaal niet duur, zowel voor land- en tuinbouwers in hoofd- als in bijberoep. Tegelijk is er volgens Jean een tendens dat meer en meer cursussen onder invloed van Europa verplicht worden. ‘Vanaf 1 januari moet iedereen die dieren vervoert voor derden een opleiding hebben gevolgd. Iets gelijkaardigs is op komst voor wie met bepaalde sproeistoffen in aanraking komt, zoals heel wat loonwerkers en boeren.’

Zelf een cursus voorstellen?
Wie geregeld cursussen volgt, kan bovendien een premie voor sociale promotie aanvragen bij de Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling. Voorwaarde is dat je een cyclus van ten minste 75 uur binnen de 5 jaar met succes hebt beëindigd. De vergoeding bedraagt 6 euro per lesuur of 12 euro per stagedag. Ook interessant is dat je zelf cursusonderwerpen kunt voorstellen aan de centra. ‘Zij krijgen de organisatiekosten terugbetaald vanaf tien deelnemers voor een theoretische sessie, of zes voor een praktijkactiviteit’, zegt Jean. ‘Als de centra de vraag naar een bepaald onderwerp detecteren, dan gaan zij daar meestal graag op in. Op die manier voorkomen we dat er een kloof rijst tussen de vorming en de praktijk.’

Aansluitend bij haar vormingsactiviteiten verzorgt de Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling overigens ook heel wat voorlichtingsinitiatieven. De afdeling organiseert zelf of in nauwe samenwerking met de praktijk- en onderzoekscentra studiedagen, demonstratieprojecten, voordrachten en proefveldbezoeken. Een kalender van de activiteiten vind je op de website van het beleidsdomein Landbouw & Visserij (zie hieronder) en in de vakpers.

Meer weten over vorming en voorlichting?
www.vlaanderen.be