Kandidaat-landbouwcommissaris Christophe Hansen doorstaat eerste EU-vuurdoop
nieuwsKandidaat-landbouwcommissaris Christophe Hansen (EVP) lijkt zijn EU-commissarishoorzitting maandagavond met glans te hebben doorstaan. Als een geslepen diplomaat beantwoordde de Luxemburger drie uur lang gevoelige vragen over onder meer de toetreding van Oekraïne, de inkrimping van de veestapel en Mercosur. De kans is groot dat hij volgende week zijn definitieve benoeming tot EU-commissaris van Landbouw en Voeding op zak heeft.
Deze week worden alle nieuwe kandidaat-commissarissen ondervraagd door leden van het Europees Parlement. Tijdens de hoorzitting worden ze op de rooster gelegd om hun deskundigheid en visie op hun beleidsdomein te beoordelen. Na alle hoorzittingen wordt dan beslist of men EU-commissaris mag worden of niet.
Maandagavond was het de beurt aan Christophe Hansen, de Luxemburger die zijn zinnen heeft gezet op de EU-landbouwportefeuille. Hansen groeide op in een landbouwfamilie en staat algemeen bekend als een gematigde en consensusgedreven figuur. Tijdens zijn twee ambtstermijnen als EU-parlementslid behandelde Hansen belangrijke dossiers voor handel, milieu en de agrovoedingssector, waaronder de EU ontbossingsverordening (EUDR) en de hervormde nationale strategische plannen voor het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB).
Volgens EU-nieuwswebsite POLITICO is Hansen conservatief genoeg voor zijn centrumrechtse partij Europese Volkspartij (EVP), maar milieubewust genoeg om socialisten en groenen over de streep te trekken. Hansen lijkt daarmee een goed profiel te hebben om het EU-landbouwbeleid te depolariseren.
Onder de loep in het parlement
Zoals gebruikelijk bezorgde Hansen voorafgaand op de hoorzitting al enkel schriftelijke antwoorden op vragen van het Europees Parlement. Daarin benadrukte hij het belang van een evenwicht tussen economische, ecologische en sociale duurzaamheid. “Omdat deze drie dimensies met elkaar verweven zijn, zullen we niet slagen door prioriteit te geven aan slechts één dimensie zonder ervoor te zorgen dat de andere ook op schema liggen,” zei hij.
Vooruitkijkend naar het nieuwe GLB pleitte Hansen in zijn schriftelijke antwoorden voor meer flexibiliteit in het landbouwbeleid om de diversiteit van de lidstaten te weerspiegelen. Tijdens de hoorzitting pleitte hij voor een herverdeling van de GLB-fondsen zodat kleinere boeren meer ondersteund worden. Hij maakte echter geen sterk statement om het volledige GLB-budget op te trekken, zoals de Strategisch Dialoog adviseerde. Wel benadrukte Hansen dat hij zeker een “sterke en gerichte begroting” zal verdedigen voor de landbouwsector.
De toetreding van Oekraïne zal kosten met zich meebrengen, maar kan ons onafhankelijker maken op het gebied van eiwithoudende gewassen
Mercosur
Eén van de taken van Hansen wordt de opmaak van een plan van aanpak dat duurzaamheid van de sector en het concurrentievermogen op lange termijn garandeert. Het Mercosur-akkoord zal daarin niet onbesproken zijn. Tijdens de hoorzitting verdedigde hij de vrijhandelsovereenkomst. Met zijn ervaring als voormalig lid van de Commissie Internationale Handel (INTA) van het Parlement, sprak Hansen over het waarborgen van eerlijke concurrentie voor de invoer van landbouwproducten. Hij erkent dat sommige landbouwsectoren in de EU te maken zullen krijgen met meer import, maar daarbij benadrukte hij dat de handelsovereenkomst vooral een grote bonus zal zijn voor de voedingsproducenten op vlak van exportmogelijkheden. “De EU exporteert meer voedingsmiddelen dan we importeren, internationale handel zorgt voor kansen”, aldus Hansen. “Mercosur is belangrijk voor de Europese Unie, zeker in het licht van de oplopende spanning met China.”
Oekraïne
Hansen beschreef de mogelijke toetreding van Oekraïne tot de EU als de ‘olifant in de kamer’. “Het vooruitzicht van de toetreding tot de EU van Oekraïne en zijn enorme landbouwsector maakt de Europese boeren nerveus”, aldus Hansen. “De solidariteit die de EU heeft met Oekraïne is niet iets vanzelfsprekends. We hoeven onze landbouwsector geen verliezen te laten lijden omdat een land wil toetreden.” Hij merkte op dat we ons goed zullen moeten voorbereiden en dat er een evenwicht zal gevonden moeten worden tussen het landbouwpotentieel van Oekraïne en de stabiliteit van de EU-markt. “De uitbreiding zal kosten met zich meebrengen, maar zal ons misschien ook onafhankelijker maken op het gebied van eiwithoudende gewassen,” zei Hansen die aangaf dat de EU erg kwetsbaar is op vlak van deze invoer, vooral voor veevoeder.
Landbouw is slechts verantwoordelijk voor 11 procent van de totale uitstoot in de EU, laten we het probleem dus niet opblazen
Veestapel
Hansen maakte mooi gebruik van zijn diplomatische vaardigheden wanneer de vermindering van de veestapel aangesneden werd. Hij erkent dat de veestapel verantwoordelijk is voor 85 procent van de landbouwuitstoot in de EU en dat er “meer werk moet verzet worden om deze uitstoot te verminderen”, maar dit mag volgens de Luxemburger geen ondoordachte bezuinigingen betekenen. Hij benadrukte eerst en vooral dat de landbouw slechts verantwoordelijk is voor 11 procent van de totale uitstoot in de EU. “Laten we het probleem dus niet opblazen”, aldus Hansen. “Ten tweede gaat de veestapel al achteruit, ten derde mag er niet vergeten worden dat veeteelt in sommige regio’s, zoals bergachtige provincies, de meest duurzame landbouwoptie is. En tot slot moeten we zeker eerst de technische oplossingen uitproberen voordat we botweg een kleinere veestapel afdwingen.”
Over het aanmoedigen van de consumptie van plantaardige eiwitten als alternatief voor dierlijke producten, was Hansen duidelijk. “Ik wil niet gaan bepalen wie wat moet eten. Dat is niet hoe de Europese Unie werkt”, aldus de christendemocraat die toegaf dat hij zelf soms te veel rood vlees eet. “Mijn dokter raadde me aan om minder rood vlees te eten, maar ik denk dat het heel gevaarlijk zou zijn om zo’n dieetkeuzes vanuit de EU op te leggen.” Volgens Hansen zou dit niet alleen de kloof tussen de EU, de landbouwers en de burger nog verder verdiepen, vleesproducten zijn volgens de Luxemburger ook gewoon onderdeel van een evenwichtig dieet.
Werkdruk
Toen een Iers parlementslid een onderzoek aanhaalde waaruit bleek dat 23 procent van de Ierse boeren vorig jaar zelfmoord dreigde te plegen, met als belangrijkste redenen een gevoel van stigmatisering, buitensporige EU-regelgeving en financiële problemen, werd het even stil in de zaal.
Hansen erkent de moeilijke werkomstandigheden waarmee boeren te maken hebben, waarbij hij putte uit zijn persoonlijke ervaring. Vorig jaar overleed zijn broer die de familieboerderij over had genomen door een ongeluk, maar dit kan Hansen niet los zien van de grote mentale en fysieke druk die zijn broer zoals zoveel boeren ervaarde. “Werkstress heeft ongetwijfeld een rol gespeeld”, vertelde hij tijdens een emotioneel betoog. Hij haalt aan dat boeren ongelooflijk veel stress ervaren; subsidies die niet op tijd betaald worden, enorme investeringen, te veel administratie en geen tijd. “Mijn broer deed alles tegelijkertijd en werkte 14 uur per dag, maar vroeg nooit om hulp. Als er service en hulp beschikbaar was geweest...”, vervolgt hij geagiteerd. “We moeten diensten naar die mensen brengen. We moeten onze boeren beter beschermen.”
ETS en toegang tot grond
Verder uitte Hansen nog zijn bedenkingen om het emissiehandelssysteem (ETS) van de EU uit te breiden naar de landbouw. “Ik geloof niet dat ETS voor de landbouw de way-to-go is. Het zal administratief zeer lastig worden”, luidde het tijdens de hoorzitting.
Op de vraag of landbouwgrond mag gebruikt worden om de natuurdoelstelling te halen, antwoordde Hansen kort dat dit een “serieuze zorg” is. “Toegang tot grond wordt steeds moeilijker door de groeiende bevolking en het feit dat andere sectoren meer kunnen betalen. Daarom moeten we landbouwgrond beter beschermen, al is dat altijd een moeilijke evenwichtsoefening met grond die nodig is voor natuur.”
De punten die Hansen naar voren schuift, stemmen ons alvast hoopvol
Geslaagd
Volgens POLITICO heeft Hansen een indrukwekkende hoorzitting achter de rug waarbij hij lastige beleidsvragen behendig aanpakte en niet viel in de valkuilen van polarisatie. Op sommige punten was hij conservatief zoals de weigering om een verminderde vleesconsumptie op te nemen in het Europees dieet, de kritiek op ETS en het wegwuiven van een strenge reductie van de veestapel. Op andere punten toonde hij dan weer zijn progressieve mindset waarbij hij de Mercosur-overeenkomst en de ontbossingswet verdedigde en open staat voor de toetreding van Oekraïne. De kans is dus groot dat Hansen volgende week officieel benoemd wordt als landbouwcommissaris.
Zijn eerste grote taak zal het opstellen worden van een visie voor landbouw en voedsel, waar de conclusies van de Strategische Dialoog als basis zullen dienen. Von der Leyen heeft een strakke deadline van 100 dagen gesteld, tot maart 2025, om deze blauwdruk af te leveren.
Boerenbond: "Hansen is een beloftevolle Eurocommissaris"
Boerenbond ziet alvast een beloftevolle landbouwcommissaris in Hansen. "Hij benadrukt meermaals dat een ‘one size fits all’-aanpak niet zal werken en (er)kent de eigenheid van landbouw in dichtbevolkte gebieden", aldus voorzitter Lode Ceyssens. “Dat is precies wat wij al jaren bepleiten vanuit de vruchtbare delta van Vlaanderen en Nederland. Daarnaast is het inkomen van de boer en een toekomst voor jonge boeren cruciaal voor hem en wil hij werk maken van eerlijke handel met afdwingbare productiestandaarden voor import. Tot slot is het ook positief dat hij de European Board on Agrifood (EBAF) wil opstarten wat een structurele verderzetting van de Strategische Dialoog betekent."
Volgens de landbouworganisatie zal Hansen goed de noden van de landbouwers kunnen vertalen. "De punten die hij naar voren schuift, stemmen ons alvast hoopvol. We hopen dat hij hiermee echt aan de slag gaat en samen met de landbouwsector de ideeën in de praktijk waarmaakt”, klinkt het.
Toch heeft Boerenbond ook nog enkele bezorgdheden. “Hansen gaat kort in op de bescherming van landbouwgrond maar dat blijft eerder vaag. Nochtans is dit cruciaal met de uitdagingen inzake voedselvoorziening, die ons nog te wachten staan. Ook de vraag hoe de gevraagde inspanningen gefinancierd zullen worden vanuit het Europese budget blijft onduidelijk. Het is echter wel positief dat nieuwe bronnen van financiering om de kloof te dichten gezocht worden. En ook het handelsakkoord met de Mercosur blijft zorgen baren, al hecht Hansen belang aan een eerlijk level playing field. Verder gaat het ontzettend belangrijk zijn hoe hij zijn intenties concreet zal vormgeven", besluit Boerenbond.
Bron: Politico / Euractiv / Nieuwe Oogst / Eigen berichtgeving
Beeld: Europees Parlement
