"Opwarming aarde zal handenvol geld kosten"

Apocalyptisch, dat wordt de kostprijs van de globale opwarming als de wereld niet ingrijpt. Dat zegt Sir Nicholas Stern, de vroegere vice-president van de Wereldbank en vandaag economisch adviseur van de Britse regering. Stern maakte een gezaghebbend rapport bekend over de economische kostprijs van de opwarming van de aarde. Het rapport, besteld door het ministerie van Economie, stelt dat als de mensheid in het komende decennium geen drastische maatregelen neemt, de prijs hoog zal zijn. Stern spreekt over een bedrag van meer dan vijf triljoen euro.

Als de wereld zijn gang voortzet, zullen tweehonderd miljoen mensen op de vlucht moeten voor grote droogte ofwel overstromingen. Afrika is het continent dat het minst tot de vervuiling bijdraagt en toch zullen de Afrikanen de hoogste prijs betalen, meent Stern. Volgens hem heeft het geen zin om tot 2010 te wachten voor we onze uitlaatgassen aanpakken. Dat moet volgend jaar al gebeuren, ook al is George Bush dan nog president van de Verenigde Staten. Vele overheden hadden gehoopt na 2008 te kunnen onderhandelen met een sympathieker staatshoofd.

Stern is van oordeel dat de wereld dringend 1 procent van zijn bnp - wat neerkomt op 274 biljoen euro - besteden aan de problemen met het klimaat, of de prijs om de schade te betalen, zal later tussen vijf en twintig keer hoger zijn. Als we helemaal niets doen, zal de toekomstige schade tot 843 euro per wereldburger kosten, aldus Stern. Eén procent van het bnp is evenveel als de wereld besteedt aan advertenties. Het is de helft van wat een sterke, wereldwijde grieppandemie zou kosten.

Een internationale organisatie die wereldwijde maatregelen neemt, is volgens Stern onvermijdelijk. Vele landen moeten hun uitlaatgassen op een heel verschillende manier verminderen dan ze nu doen. De opties variëren van meer "groene taksen" tot handel in schone lucht. De investeringen in het onderzoek naar alternatieve energie moeten verdubbeld worden, meent de economisch adviseur. "Het helpt geen zier dat één land drastische maatregelen neemt, want die worden meteen tenietgedaan door landen die dat niet doen.

Het verdict van Stern kan enkel een hevig politiek debat doen losbarsten. Groene taksen bijvoorbeeld zijn nogal controversieel, omdat ze het gedrag van mensen veranderen en daarmee de belastingsinkomsten. Toch lijken steeds meer mensen te geloven dat de belastingen op onder meer vliegen en rijden omhoog moet. Stephen Byers, Labour-politicus en lid van een groep internationale politici die in het klimaat gespecialiseerd zijn, spreekt over een "broeikaseffectheffing" op exotisch fruit, groenten en bloemen die van duizenden kilometers overgevlogen worden. Eén kilo kiwi's bijvoorbeeld, die vanuit Nieuw-Zeeland naar Europa wordt gebracht, brengt vijf kilo koolstof in de atmosfeer.

Zo is de groei van de luchtvaart volgens het onderzoek van Stern de snelst uitbreidende oorzaak van de klimaatverandering, waardoor het niet langer te verdedigen is dat er geen belasting wordt betaald op vliegtuigbrandstof. Het rapport van Stern is de eerste zwaarwegende bijdrage van een economist en niet van een wetenschapper. Er wordt gehoopt dat de nieuwe invalshoek de problematiek geloofwaardiger zal maken. De grootste uitdaging, aldus Stern, ligt bij China en India. De vervuiling in China staat nu al bijna op dezelfde hoogte als die in de VS, en zal snel toenemen.

Lees ook: geVILT: Angstzweet voor klimaatsverandering gegrond?