Koffie voor hartpatiënten schadelijker dan vermoed

Onderzoek waarop internist Niels Riksen deze maand promoveert heeft uitgewezen dat een kleine hoeveelheid cafeïne een bepaald proces in het lichaam stillegt. Dat proces beperkt de schade en omvang van een hartinfarct. Mensen met angina pectoris maken meer kans op een hartinfarct, maar zijn tegelijk beschermd tegen zeer ernstige gevolgen daarvan. Nader onderzoek moet uitwijzen of het voor hen inderdaad beter is koffie helemaal te laten staan, zegt Riksen.

Het menselijk lichaam maakt zelf adenosine aan, een stofje dat voor verwijding van de bloedvaten zorgt. Zodra het hart te weinig zuurstof krijgt, zorgt adenosine voor verwijding. Dit beschermende mechanisme heet preconditionering. Cafeïne blijkt nu deze bescherming door preconditionering helemaal uit te schakelen.

De opwekkende stof zit niet alleen in koffie, maar ook onder andere in cola, thee en energiedrankjes. Riksen onderzocht het effect van cafeïne in de spieren van de menselijke onderarm. Laboratoriumonderzoek op stukjes hartspier van geopereerde mensen bewees eveneens dat een kleine hoeveelheid cafeïne al een schadelijk effect heeft, aldus de promovendus.