WTO-conferentie in Cancun mislukt

De directeur-generaal van de Wereldhandelsorganisatie Supachai Panitchpakdi verklaarde "teleurgesteld" te zijn na het mislukken van de top in Cancun, maar is bereid de multilaterale onderhandelingen te hervatten. "We gaan ons inspannen om het proces te hervatten, met de ambassadeurs van de lidstaten op de zetel van de WTO in Genève", verklaarde hij op een persconferentie. "De taak is ingewikkelder geworden, maar ik denk niet dat we er niet uit zullen geraken".

Supachai zei ook te geloven dat ondanks het uitblijven van een akkoord, op alle vlakken vooruitgang werd geboekt, met inbegrip van de kwesties die aan de basis lagen van de mislukking in Cancun. Hij gelooft dan ook dat de doelstellingen die in 2001 in Doha werden vooropgesteld, bij een volgende onderhandelingsronde nog kunnen worden bereikt. Als dat niet gebeurt, zullen volgens Supachai de armste landen het grootste slachtoffer zijn.

Bij de Europese Unie en de VS werd teleurgesteld gereageerd op het uitblijven van een akkoord. Europees commissaris voor Handel Pascal Lamy had op zijn afsluitende persconferentie kritiek op de werking van de WTO. "Het is een middeleeuwse organisatie. De procedures en regels hebben de zware taak niet vergemakkelijkt". Lamy twijfelt of de diplomaten zullen slagen waar de ministers er niet uitraakten. Volgens Europees commissaris voor Landbouw Franz Fischler was een akkoord over landbouw mogelijk geweest. "Ons voorstel blijft gelden", aldus Fischler.

Bij de NGO's werd dan weer positief gereageerd op het uitblijven van een akkoord. De meeste niet-gouvernementele organisaties geloven immers niet dat een verdere liberalisering van de wereldhandel de positie van de derdewereld-landen zou verbeteren.

Zo riep Greenpeace op om een nieuwe internationale conferentie bijeen te roepen, waar niet over de vrijmaking van de bestaande wereldhandel zou worden gepraat maar een alternatief en nieuw handelssysteem zou worden uitgedokterd. De humanitaire organisatie Oxfam legde de verantwoordelijkheid voor het mislukken van de top in Cancun bij de industrielanden "die aan hun positie vasthielden, hoewel 70 staten daartegen waren". De milieu-organisatie WWF verklaarde dat de WTO zich moet concentreren op "hoe de handel kan bijdragen tot een duurzame ontwikkeling".

In Cancun zou een balans worden gemaakt van eerdere afspraken en een nieuw routeplan worden opgesteld voor de verdere liberalisering van de wereldhandel. De onderhandelingen raakten in het slop omdat de landen uit het zuiden weigerden om gesprekken aan te knopen over de zogenaamde thema's van Singapore (onder meer de liberalisering van openbare diensten,...), die zondag zouden worden aangesneden vóór het landbouwhoofdstuk. Daarop kondigden enkele delegaties het mislukken aan.

Het is de tweede maal in de geschiedenis van de in 1995 opgerichte WTO, dat een tweejaarlijkse ministeriële topconferentie geen akkoord oplevert. Ook in 1999 gingen de regeringsleden in Seattle zonder overeenkomst uit elkaar. De top in Seattle werd zwaar ontsierd door protest van andersglobalisten. De volgende conferentie is gepland in Hongkong tegen ten laatste 2005, maar ook daarover werd zondag geen akkoord bereikt en zal worden voortgepraat in Genève.