"Vergassen pluimvee diervriendelijker dan slachten"

Het gecontroleerd inspuiten van kooldioxidegas in de stal is de meest diervriendelijke methode om snel pluimvee te doden bij het uitbreken van een ziekte. Dat concludeert de Nederlandse pluimveedeskundige Marien Gerritzen die donderdag promoveerde aan de universiteit van Utrecht. Zolang er bio-industrie is, zullen er volgens de man soms op grote schaal dieren moeten worden gedood bij bepaalde ziektes. En dan kan een juiste toediening van gas veel dierenleed besparen. Bij deze stalvergassing met kooldioxide zouden de dieren maar drie minuten lijden.

Gerritzen startte op de Animal Sciences Group in Lelystad met onderzoek naar kooldioxide nadat in 1996 blauwzuurgas werd verboden vanwege de giftigheid voor mensen. De onderzoeker liet onder andere kippen door tunnels met verschillende gasmengsels lopen. Uit hun keuze bleek dat de kippen het gas niet leken te ruiken en dat ze er evenmin onwel van werden. Gerritzen deed ook experimenten in kooien met 20 kippen per vierkante meter, zoals in de bio-industrie.

Bij verschillende concentraties kooldioxidegas observeerde hij het gedrag en onderzocht hij de hart- en hersenactiviteit. Daaruit bleek dat bij een concentratie kooldioxide van gemiddeld 17 procent in de inademingslucht, de hersenactiviteit van kippen afneemt en ze bewusteloos raken. Voor ze omvielen, hadden ze altijd drie minuten last van kopschudden, zwaar ademhalen en spierkrampen. Om alle dieren in een stal snel te doden, moet de concentratie kooldioxide in de inademingslucht minstens een half uur meer dan 40 procent bedragen.

Stalvergassing is niet nieuw. In 2003 moesten in België drie miljoen en in Nederland dertig miljoen kippen, eenden en kalkoenen worden gedood vanwege de vogelgriep. Toen werd stalvergassing al toegepast omdat het doden met rijdende gascontainers en slachtlijnen niet snel genoeg ging. Gerritzen merkt op dat dieren die naar de slacht worden geleid, vier tot twintig uur stressverschijnselen vertonen. Bij stalvergassing is het dierenleed veel kleiner.

Volgens Stef Aerts, die binnenkort aan de KU Leuven promoveert op een ethische matrix voor de besluitvorming bij dierziektebestrijding, is kooldioxide veiliger voor het personeel dan koolmonoxide. Maar het giftiger koolmonoxide doodt de kippen al bij een concentratie in de inademingslucht van 10 procent. En dat is makkelijker te bereiken dan de 40 procent-concentratie bij kooldioxide. Het aantal minuten kippenleed bij koolmonoxide, verwacht hij, zal niet meer zijn dan bij kooldioxide.