Prosopis juliflora drijft boeren tot wanhoop in Kenia

In 1983 introduceerden de Keniaanse regering en de FAO de Prosopis juliflora in de noordoostelijke regio Baringo. Dat is een hittebestendige plant die in staat is om zich razendsnel te verspreiden en zo de oprukkende woestijn tegen te houden. De inwoners van de streek begonnen de prosopis, ook wel mathenge genoemd, enthousiast te planten en in enkele jaren tijd slaagden ze er inderdaad in om de woestijn terug te dringen. Maar al snel bleek dat het plantje ook enkele kwalijke neveneffecten heeft.

Eerste probleem: de zaadjes van de plant hebben een zoete smaak maar zijn erg scherp en giftig. Koeien en geiten vinden het een lekkernij maar na een tijdje beschadigen de zaadjes hun tandvlees, waardoor de tanden uitvallen. Ook de doorns van de plant zijn giftig, waardoor bij meerdere dieren de poten geamputeerd moesten worden.

Maar de prosopis is ook schadelijk voor mensen. Verschillende inwoners staken zich aan de giftige doorns, kampten met ontstoken wonden en moesten hun vingers of handen laten amputeren. De Keniaanse krant The Nation interviewde Sikamoi, een vrouw die door de plant eerst haar koeien en geiten verloor en daarna haar vingers moest laten amputeren. Hierdoor is ze niet meer in staat om haar jonge kinderen te verzorgen.

Om de ramp voor Sikamoi nog groter te maken is de woekerplant ook haar tuin en huis aan het vernietigen. De mathenge is dermate agressief dat hij in de barsten van muren en daken kruipt, waardoor die barsten nog groter worden en het huis onbewoonbaar wordt. Ook wegen werden al door de plant beschadigd. Sikamoi overweegt om haar overwoekerde dorp Ng'ambo te verlaten. Zo'n driehonderd bewoners van haar streek hebben hun huizen al verlaten en trokken naar een regio waar de prosopis niet voorkomt.

Een aantal advocaten en 800 slachtoffers van het mathengeproject hebben een proces aangespannen tegen de Keniaanse regering. Zij eisen in de eerste plaats dat de overheid meer moeite doet om de prosopisplant terug te dringen. Om hun eisen kracht bij te zetten namen een aantal boeren hun zieke geiten de voorbije week mee naar de rechtbank. Op die manier kon de rechter met eigen ogen vaststellen dat de dieren geen tanden meer hadden. Maar de rechter was niet opgezet met deze 'mediastunt' en beval de dieren onmiddellijk uit de rechtszaal te verwijderen.