Mildere fiscus voor conjunctuurgevoelige sectoren?

Leterme schotelde donderdag federaal vice-premier en minister van Financiën Didier Reynders (MR) een kant-en-klaar wetsvoorstel voor om de belastingen op zeer conjunctuurgevoelige sectoren - zoals de landbouw - te hervormen, zodat die bedrijven winstpieken en -dalen beter kunnen opvangen. Reynders had er wel oren naar, maar laat eerst de budgettaire gevolgen onderzoeken door een werkgroep. Vrijdag deed Leterme hetzelfde voorstel aan federaal minister van Landbouw Sabine Laruelle (MR).

Zijn voorstel is onderbouwd met een stevige studie. Vooral glastuinders maar ook varkensboeren en kippenkwekers zijn conjunctuurafhankelijk, waardoor ze hun vooruitzichten niet goed kunnen becijferen. Leterme vat zijn studie samen: "Oogsten zijn sowieso zeer afhankelijk van de seizoenen en van de marktprijzen. Door de onvermijdelijk verdere liberalisering van de wereldhandel en de bijbehorende afbouw van de EU-landbouwsubsidies, worden onze boeren en tuinders meer dan ooit gedwongen te leveren aan sterk concurrentiële prijzen op de wereldmarkt. Dat maakt hun inkomen nog afhankelijker van niet te voorspellen schommelingen".

Zijn oplossing: versoepel het belastingstelsel voor sterk conjunctuurgevoelige bedrijven, zodat ze hun opeenvolgende winsten en verliezen kunnen nivelleren door middel van de fiscus. "Onze studie handelt alleen over land- en tuinbouw. Maar mijn voorstel kan ruimer worden toegepast. Toerisme is bijvoorbeeld ook sterk afhankelijk van het weer en de seizoenen".

Letermes voorstel gaat uit van de vaststelling dat boeren en tuinders nu ofwel kiezen voor forfaitaire belastingen - een fix bepaald door de grootte en de aard van hun bedrijf -, ofwel voor de winst-afhankelijke inkomensbelasting als ze hun bedrijf inrichten als een vennootschap met een bijbehorende boekhouding. Nog te weinig boeren kiezen voor die tweede vorm van ondernemen.

"Het breekt mijn hart als ik op zitdagen jonge boeren nog altijd hoor vertellen dat ze persoonlijk borg staan met hun hebben en houden voor hun vreselijk zware miljoenenleningen. Mijn voorstel moet ze aanmoedigen om over te schakelen naar vennootschappen waarin hun privé-eigendommen worden afgeschermd van de risico's die wegen op hun bedrijf. Dat is de weg van de professionalisering die we moéten inslaan", aldus Leterme.

De fiscus laat nu al toe dat bedrijven een verlies verrekenen tegenover winsten in de volgende jaren. Carry-forward heet dat in het jargon. Leterme wil de carry-back invoeren: onvoorziene verliezen moeten in balans kunnen worden gebracht met de winsten van de drie voorliggende jaren, zodat al betaalde belastingen kunnen worden gerecupereerd om het verliesjaar draaglijker te maken. "Dat systeem werkt goed in Nederland en verklaart mee waarom de landbouw daar dynamischer is dan bij ons".