Dam van kokosbalen tegen erosie in Vlaamse Ardennen

Het Provinciaal Centrum voor Milieuonderzoek (PCM) zal op diverse plaatsen in de Vlaamse Ardennen kleinschalige dammen bouwen. "Het heuvelachtige landschap in combinatie met de zandleem- en leembodem maakt dat op tal van plaatsen in de Vlaamse Ardennen zware erosie voorkomt", zegt Eddy Poelman, wetenschappelijk medewerker van het Steunpunt Erosie, een onderdeel van het PCM. "De gevolgen van erosie worden nog dikwijls onderschat".

Behalve de economische schade voor de landbouw, moeten ook dichtgeslibde waterlopen en overstromingen aan erosie toegeschreven worden. "Bij stortregen kan twintig tot vijfentwintig ton vruchtbare aarde per hectare meegesleurd worden. In een mum van tijd kan dat tot echte ravijnen leiden", aldus Poelman. Via de opmaak van een erosiebestrijdingsplan kunnen gemeenten subsidies krijgen om kleinschalige werkzaamheden uit te voeren. Maar die procedure neemt al snel een tweetal jaar in beslag.

Intussen kunnen wel heel wat knelpunten met relatief beperkte middelen aangepakt worden. Op een perceel van de landbouwer Luc Coetsier in Kwaremont werd dinsdag een eerste proefproject om erosie in te dijken, voorgesteld. Het gaat om een samenwerking tussen het PCM en het Regionaal Landschap Vlaamse Ardennen. Een dam van kokosbalen moet afstromend water en vruchtbare aarde tegenhouden en tegelijkertijd erosie op lagergelegen akkers voorkomen.

'Tegelijkertijd is het zaak om op een goede manier aan landbouw te doen', zegt Luc Coetsier. 'Dat betekent onder andere dat na het oogsten de akker telkens weer met groenbemesters wordt bezaaid en dat braakliggende akkers grof worden bewerkt. Opvallend is wel dat wij de laatste jaren steeds meer met stortregens en zware onweders worden geconfronteerd", merkt de boer op.

Het PCM plant ook nog proefprojecten in Brakel en Velzeke. "Wij zullen daarbij telkens andere natuurvriendelijke materialen gebruiken", zegt Eddy Poelman. "Zo zal op het perceel in Velzeke een dam met draadkooien, gevuld met houtsnippers, gebouwd worden. Op die manier kunnen wij testen welke materialen het efficiëntst zijn".