Commissie verscherpt ambities inzake broeikasgassen

De Europese Unie moet de uitstoot van broeikasgassen met minstens 20 procent indijken tegen 2020. Dat heeft de Europese Commissie woensdag voorgesteld in het kader van haar nieuwe strategie inzake energie en klimaatverandering. Na 2012 verstrijkt de eerste fase van het protocol van Kyoto over de uitstoot van broeikasgassen. Het bekende protocol verplicht de deelnemers uit het rijke noorden ertoe, hun uitstoot met vijf procent te verminderen in vergelijking met het referentiejaar 1990. De EU heeft een doelstelling van 8 procent.

Het internationale akkoord dat na 2012 de wereldwijde strijd tegen klimaatverandering moet sturen, moet volgens de Commissie de uitstoot van broeikasgassen tegen 2020 met dertig procent verminderen. Dat standpunt wil ze verdedigen in de aanstaande internationale onderhandelingen. Niettemin vindt de Commissie dat de Unie haar eigen uitstoot slechts met twintig procent moet terugdringen. De Commissie beklemtoonde woensdag dat ze bijkomende inspanningen wil leveren, maar enkel indien de andere economische grootmachten gelijkaardige engagementen aangaan.

De concurrentiepositie van de Europese economie zou immers teveel ondermijnd worden. Vicevoorzitter en commissaris voor Industrie Gunter Verheugen verdedigde in die optiek een inperking van 15 procent. De milieuorganisaties ventileerden de voorbije dagen nogal wat kritiek op die houding. Ze spreken van een "wetenschappelijke en politieke blunder". Voorzitter José Manuel Barroso en commissaris voor Milieu Stavros Dimas ontkenden woensdag echter met klem dat het Europese leiderschap op het vlak van klimaatverandering is aangetast.

"Toon mij één land of regio in de wereld dat een unilateraal besluit neemt om de uitstoot met 20 procent terug te dringen", verklaarde Barroso. "Dit zendt een duidelijk signaal dat aangeeft hoe ernstig we de toekomst van onze planeet nemen". Volgens de commissievoorzitter moet Europa drie wegen bewandelen om de doelstelling te halen. Er moet werk worden gemaakt van een volwaardige Europese energiemarkt met voldoende concurrentie, de overschakeling naar een economie op basis van propere energiebronnen moet sneller en de EU moet efficiënter met de consumptie van energie omspringen.

De omschakeling van een op fossiele brandstoffen draaiende economie naar een economie met propere energiebronnen wil de Commissie stimuleren door een bindende doelstelling: tegen 2020 moet 20 procent van de energiemix van de Unie uit hernieuwbare energiebronnen bestaan. Momenteel is dat ongeveer zeven procent. Het aandeel van deze bronnen in de elektriciteits- en verwarmingssector moet dus drastisch opgeschroefd worden. Over nucleaire energie blijft de Commissie op de vlakte.

De Commissie bepleit geen sectorgebonden doelstellingen op het vlak van hernieuwbare energie. Enkel in de transportsector wil ze de lidstaten ertoe verplichten om het aandeel van de biobrandstoffen tegen 2020 op te schroeven tot 10 procent. Tenslotte bevestigt de Commissie haar eerder streefdoel om tegen 2020 20 procent te besparen in de primaire energieconsumptie. Dat zou tot gevolg hebben dat de Unie binnen veertien jaar 13 procent minder energie verbruikt dan vandaag het geval is. Zo wordt 100 miljard euro of ongeveer 780 ton koolstofdioxide per jaar bespaard.

Volgens Barroso wijst Europa met dit pakket de weg "naar een nieuwe industriële revolutie, met name de ontwikkeling van een economie die weinig broeikasgassen uitstoot". Europa heeft volgens hem geen andere optie. Er is meer dan vijftig procent kans dat de aarde in de loop van deze eeuw met meer dan vijf procent opwarmt. Bovendien zal de afhankelijkheid van energie uit derde landen bij onveranderd beleid stijgen van de huidige 50 procent van de totale consumptie naar 65 procent in 2030.