Boerderijen uit de Noorderkempen tonen Vlaamse én Oekraïense landbouwtradities

Demonstraties graan dorsen, koolzaadolie persen, stovlechten, manden maken en veel oudere landbouwwerktuigen: een tiental landbouwbedrijven in de Noorderkempen nam het publiek dit weekend mee terug in de tijd. Niet alleen Vlaamse, maar ook Oekraïense landbouwtradities stonden centraal tijdens het ‘Beestig Goe Geamuseerd’-evenement. Het initiatief op de Vlaamse erfgoeddag werd georganiseerd door Erfgoed Noorderkempen in samenwerking met Feel Home Ukraine dat zich inzet voor de integratie van Oekraïners. “Landbouwtradities lijken in veel landen op elkaar, vooral het leven op een boerderij. Deze tradities en ambachten worden in Oekraïne meer in ere gehouden”, klinkt het. 

24 april 2023  – Laatste update 26 april 2023 14:27
strovlechten

“De jeugd wil dit helaas niet meer doen waardoor oude tradities verloren raken”, vertelt Jeanny Nooyens terwijl ze wijst op een wilgenmandenmaker en een strovlechter die in de tuin van haar hoeveboerderij in Baarle oude Vlaamse tradities nieuw leven inblazen. In een schuur van de boerderijhoeve staan oude landbouwwerktuigen tentoon gesteld die Nooyens samen met haar man Johan over de jaren heen heeft verzameld. 

De Veldbraakhoeve was één van de 20 locaties waar zondag tijdens de erfgoeddag het 'Beestig Goe Geamuseerd'-publieksevenement plaatsvond. Het evenement werd georganiseerd door Kempens Erfgoed, dat de voorbije twee jaar landbouwerfgoed uit de regio had verzameld en gedigitaliseerd. De organisatie had een fietsroute uitgestippeld langs oude boerenhoeves en landbouwbedrijven in Merksplas, Rijkevorsel, Beerse, Hoogstraten en Baarle waar oude landbouwtradities en voorwerpen herleefden. De organisatie, die de voorbije twee jaar landbouwerfgoed vastlegde voor volgende generaties, wilde tonen hoe de boerenstiel in de loop der jaren veranderd is.

Ondanks de voorspelde regen, die uiteindelijk pas in de late namiddag viel, waren er honderden bezoekers op het evenement af. “Er zijn zeker 250 à 300 mensen bij ons geweest”, vertelt Ton van den Broek, één van de landbouwers die zijn bedrijf had opengesteld voor het publieksevenement. Op het melkveebedrijf vond onder andere een demonstratie hondenkarrijden en een workshop strovlechten plaats.

Van den broek
Van den broek2

“Veel bezoekers zijn uit de buurt, maar komen anders niet naar je bedrijf. Dit is een leuke manier om nader kennis te maken”, vertelt de melkveehouder die samen met zijn vrouw en zoon 140 koeien melkt. Door de deelname wilde het bedrijf een brug slaan tussen burger en de landbouw en tonen hoe het eraan toe gaat op een modern melkveebedrijf. En passant kon de melkveefamilie ook haar melktap in het zonnetje zetten. Sinds de lancering van de melkautomaat, waar ook plaatselijke kazen en desserts worden verkocht, nu twee jaar geleden, weten steeds meer mensen de weg naar de boerderij te vinden.

Ton en zijn zoon Stefan hielden ook twee begeleide rondleidingen en doorheen de dag konden bezoekers langs en door de stallen lopen en op de foto gaan in de door 'Feel Home Europe' ingerichte foto-zone. Deze Antwerpse ngo, die zich inzet voor de integratie van Oekraïners in België en het opbouwen van wederzijds begrip, was medeorganisator van het evenement. “Oekraïne is een belangrijk landbouwland. Het wordt niet voor niets "de graanschuur van Europa" genoemd. Landbouwtradities lijken in veel landen op elkaar, vooral het leven op een boerderij. Met de opkomst van moderne technologieën en machines is er veel veranderd, ook in Oekraïne. Toch speelden kinderen in Oekraïne en België vroeger met de dingen die ze voor handen hadden - lappen, stro, planten, hout en dieren”, vertelt Marina Fedorova van Erfgoed Noorderkempen.

Veel van de tradities en ambachten worden in Oekraïne nog steeds in ere gehouden, en de ambachtelijke technieken, zoals strovlechten, worden daar meer beoefend. Dit geldt ook voor jongeren

Marina Fedorova - Erfgoed Noorderkempen

Zij vervolgt: “Veel van de tradities en ambachten worden in Oekraïne nog steeds in ere gehouden, en de ambachtelijke technieken, zoals strovlechten, worden daar meer beoefend. Dit geldt ook voor jongeren. Voor ons was het daarom een voordeel om met mensen te kunnen samenwerken die hier in België een toevluchtsoord hebben gevonden. Bovendien geloven we oprecht in de verbindende kracht van erfgoed.”

Viktoria Rozendaal, oprichter van Feel Home Ukraine, vult aan: “Wij willen wederzijds begrip creëren tussen Vlamingen en Oekraïense nieuwkomers. Dit is een ideale kennismaking. Daarbij geeft het Oekraïense vluchtelingen de kans op zelfrealisatie en kunnen zij met het geven van workshops aan hun integratie en Nederlands werken.” Zo'n 20 vrijwilligers waren namens de organisatie over heel Vlaanderen (en Wallonië) naar de Noorderkempen afgezakt om hun plattelandstradities te tonen.

braspenning aardbeienteler

Lappenpoppen maken bij aardbeienteler

Op het aardbeienbedrijf van Staf Braspenning in Baarle-Hertog toonde een Oekraïense vrijwilliger de kunst van het lappenpoppen maken, terwijl de aardbeienteler bezoekers door zijn serre rondleidde. De teler, die zijn serre door de hoge energieprijzen minder verwarmt dan in andere jaren, heeft sinds kort weer verse aardbeien die hij verkoopt op de veiling Hoogstraten en in zijn boerderijautomaat.

In de opslagloods van het bedrijf lagen oude foto’s van de veiling Hoogstraten waarmee de geschiedenis van de teelt in Vlaanderen werd verteld, en vonden er degustaties van aardbeienhapjes en drankjes plaats.

Ook voor Braspenning was het evenement naar eigen zeggen een gelegenheid om de land- en tuinbouw onder de aandacht van de consument te brengen. De tuinder ziet het komende seizoen vol vertrouwen tegemoet. Aanvankelijk vreesde de sector dat veel bedrijven op hetzelfde moment in productie zouden komen, doordat er minder gestookt is en verwarmde teelten naar achter geschoven zijn. “Door de aanhoudende koude en het slechte weer is dat voorlopig niet het geval”, vertelt Braspenning, die zich net als de bezoekers niet te veel stoorde aan de regen.

Bron: Eigen berichtgeving

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek