Zuivelcoöperaties denken na over post-quotumtijdperk

Voor het Agrarisch Dagblad lijkt er geen twijfel meer mogelijk: de melkquota hebben hun beste tijd gehad. Officieel blijft het systeem in de Europese Unie bestaan tot 31 maart 2015. Bijna niemand gelooft er nog in dat het zal verlengd worden. Dat plaatst de zuivelcoöperaties voor een aantal vraagstukken. Moeten zij bijvoorbeeld nog alle melk van hun leden afnemen? In Nederland is die vraag nu al brandend actueel.

Vorige week maakte de Deense zuivelindustrie duidelijk dat het de melkquota liever kwijt dan rijk is. In Nederland vinden de zuivelsector, de Rabobank en LTO-Nederland dat de melkveehouderij zich moet voorbereiden op een zuivelmarkt zonder productiebeperkingen. De melkquota werden in 1984 in Europa ingevoerd om de melkplassen en boterbergen te bekampen. Door de daling van interventieprijzen en de liberalisering van de zuivelmarkt belandt het systeem echter onder toenemende druk.

In Nederland denken de grote zuivelcoöperaties al enige tijd na over de manier waarop zij straks met de nieuwe zuivelmarkt moeten omgaan. Het doel van de coöperaties is om een goede prijs te bekomen voor de aangeleverde melk van de leden. Maar hoe kan nog een goede prijs bekomen worden indien alle leden een onbeperkte hoeveelheid melk mogen aandragen? Bij Friesland Foods staat het thema op de agenda. Campina-voorzitter Kees Wantenaar liet zich reeds ontvallen dat hij de omvang van de ledenmelkplas bewust wil beperken. Extra aangeleverde melk zou in dat scenario een lagere prijs opbrengen.

De vraag is natuurlijk hoe hoog de lat precies moet gelegd worden. Op de grillige zuivelmarkt zijn de overschotten van vandaag de tekorten van morgen. Bovendien moeten steeds meer melkveehouderijen hun schaalgrootte opdrijven om de stijgende kosten de baas te kunnen. Wellicht zullen coöperaties hun huidig systeem van ledenbewijzen of aandelen inzetten om overtollige melkproductie op de een of andere manier te beteugelen.