Aanhoudende strijd om landbouwgrond in Zuid-Afrika
nieuwsEen wet uit 1913 is de oorzaak van de meeste spanningen op het platteland van Zuid-Afrika. De landwet die toen door de blanke regering werd ingevoerd, zorgde in de daaropvolgende decennia voor de verdrijving van ruim 3,5 miljoen zwarte Zuid-Afrikanen. Het racistische apartheidsregime schiep later ook zogeheten thuislanden, semi-autonome gebieden waar zwarten mochten wonen, meestal op onvruchtbaar land.
Toen de zwart ANC-regering van Nelson Mandela in 1994 de macht overnam, was 87 procent van het bebouwbare land in handen van blanken. In 1995 werd de Commission for Restitution of Land Rights opgericht, die deze geschiedenis moest rechtzetten. Ruim 79.000 Zuid-Afrikanen dienden claims in bij de zongenaamde Lands Claims Court voor teruggave van land. Vier procent van de aanvragers heeft tot nu toe inderdaad land teruggekregen. De minister van Landbouw heeft een aantal blanke boeren bedreigd met onteigening als ze de onderhandelingen over land langer in de weg blijven staan en prijzen onnodig opdrijven.
Omgekeerd gebeurt het dat zwarte boeren zich niet neerleggen bij afgewezen claims. Dat was bijvoorbeeld het geval voor de New Venture Farm in KwaZulu Natal. De zwarten werden aangemoedigd door lokale traditionele leiders om het land van de citrusproducent te blijven bezetten. Zes onderzoeken van landmeters haalden niets uit. Begin dit jaar wilde Kenneth Eva de 'landbezetters' de levieten lezen over het reeds acht jaar aanslepende conflict. De opzichter bekocht het met zijn leven.
Alleen in de Nkwaleni-Vallei verkochten zeven van de vijftien boeren de afgelopen jaren hun land. Anderen ontruimen haastig hun land en beginnen een wildpark. Sinds 1993 dreven blanke boeren meer dan een miljoen zwarte werknemers van hun land, uit angst dat ze dat land later zouden claimen.(KS)
