20 nieuwe mestverwerkingsbedrijven in Vlaanderen

De helft van de operationele bedrijven zijn vaste installaties die deel uitmaken van een landbouwbedrijf en al dan niet gevoed worden met mest van derden. 15 installaties bevinden zich los van een landbouwbedrijf en zijn meestal ingeplant op een bedrijventerrein. In deze centrale installaties wordt de mest van tientallen veehouders verwerkt. De overige 41 projecten maken gebruik van een mobiele mestverwerkingseenheid die gedurende een bepaalde periode tijdens het jaar de mest op hun bedrijf verwerkt.

Er werd tussen juli 2005 en juli 2006 ruim 900.000 ton mest verwerkt, goed voor 9,6 miljoen kg fosfaat en 14,2 miljoen kg stikstof. Daarmee overstijgt de verwerkingscapaciteit in Vlaanderen de mestverwerkingsplicht, die 7,5 miljoen kg bedraagt voor fosfaat en 13,6 miljoen kg voor stikstof. Toch wordt niet alle mest voldoende verwerkt. Er wordt bijna anderhalve keer meer pluimveemest verwerkt dan de huidige mestwetgeving oplegt, maar nog onvoldoende varkensmest.

Via substitutie kan het ene overschot het andere tekort gedeeltelijk compenseren, maar er worden nog altijd boetes opgelegd aan varkenshouders wegens te weinig verwerkte mest, aldus het VCM. West-Vlaanderen, waar ook de grootste verwerkingsplicht geldt, heeft de grootste capaciteit. Limburg springt naar de tweede plaats dankzij enkele grote installaties die er het voorbije jaar zijn bijgekomen. Oost-Vlaanderen staat op drie.

Vlaams minister van Leefmilieu Kris Peeters wil tegen volgend jaar een nieuw mestactieplan hebben. Daarin wordt heel Vlaanderen als kwetsbaar gebied aangeduid, wat leidt tot een toename van het mestoverschot tot 30 à 40 miljoen kg stikstof, zo zei de minister eerder. Dat betekent dat er de komende jaren heel wat mestverwerkingscapaciteit dient bij te komen. Het jaar 2006 is daarvoor alvast goed begonnen, want het VCM noteerde in de eerste helft "opnieuw een duidelijke stijging in het aantal nieuwe gerealiseerde installaties".

Vanaf 2003 werden per jaar minder nieuwe installaties gerealiseerd door het gebrek aan een duidelijk beleidskader. Op dit moment zijn er nog zes mestverwerkinginstallaties in opbouw en zijn er voor negentien projecten aanvragen voor milieu- en/of stedenbouwkundige vergunningen lopende. Het VCM wijst erop dat in Vlaanderen, in tegenstelling tot sommige andere EU-landen, nog geen financiële steun bestaat voor mestverwerkingsinitiatieven.

Een belangrijk actueel knelpunt is het haast systematische protest van actiecomités die vrezen dat mestverwerkingsinstallaties in hun buurt worden ingeplant. Het VCM plant specifieke acties zoals informatievergaderingen voor de overheid en de opmaak van een communicatiehandboek voor investeerders in mestverwerking.

Meer informatie: VCM-enquête

Lees ook: Interview: Sybille Verplaetse (VCM): "Mestverwerking heeft stabiele wetgeving nodig"