En de boer ploegde niet voort

Eind augustus organiseerde B3W, de Begeleidingsdienst voor een Betere Bodem- en Waterkwaliteit, een thematisch uitwisselingsmoment rond niet-kerende bodembewerking op het bedrijf van Josse en Jan Peeters in Huldenberg. 40 jaar geleden begonnen de broers te experimenteren, vandaag boeren ze volledig zonder ploeg.

6 oktober 2021  – Laatste update 6 oktober 2021 16:29
Lees meer over:

De vele hellende percelen van het bedrijf waren kwetsbaar voor erosie en daarom waren de broers wel genoodzaakt om met niet-kerende bewerking te experimenteren. Stelselmatig breidden ze de techniek uit naar hun hele bedrijf en na veertig jaar zijn ze meer dan overtuigd van het resultaat. De ploeg staat ondertussen ergens in een hoekje van het bedrijf roest te vergaren.

Robuuste bodems

Niet-kerend werken is immers meer dan alleen een goeie anti-erosiemaatregel, het zorgt ook voor een betere structuur in de bovenste bodemlagen, waardoor er meer waterbergend vermogen is. Neerslag infiltreert sneller en zorgt het voor minder afspoeling van bodemdeeltjes. Er is ook minder uitspoeling van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen naar het oppervlaktewater.

koolstof

Het organisch materiaal verdeelt zich minder over de verschillende bodemlagen en wordt dus niet meer over een groter volume vermengd. De boer moet dus minder organische mest toedienen in een niet-ploegend systeem om een gelijk effect te bekomen. Het organisch materiaal bljift dus ook geconcentreerd in de bovenlagen (0-10 cm en 10-20 cm) waardoor je sneller de vruchten kan plukken. Een hoger organisch koolstofgehalte in de bovenste laag zorgt namelijk voor een grotere infiltratiecapaciteit van het regenwater en tegelijk heeft de bodem een hogere capaciteit om vocht vast te houden. De capillaire werking van de bodem verbetert. In droge jaren zorgt dit voor minder droogtestress bij je gewassen en in natte jaren voor minder wateroverlast. Dit zijn belangrijke voordelen in een context van steeds extremere weersomstandigheden.

Het mestdecreet limiteert het gebruik van organische mest waardoor ze in een niet-kerende systeem beter renderen. Samen met een gepaste teeltrotatie met groenbedekkers kan dat de organische stof substantieel verhogen. Door de ploeg achterwege te laten, zorgen Josse en Jan ook voor meer bodemleven. Regenwormen, maar ook kleinere organismen zoals schimmels kunnen ongestoord hun werk doen. Dit heeft dan, zeker op langere termijn, weer voordelen voor de bodemstructuur, vochthuishouding en vruchtbaarheid.

wormen

Voor de boer met geduld

“Om niet-kerende bodembewerking te laten slagen, moet je iets anders gaan werken. Je moet de juiste technieken met de juiste machines toepassen en het is heel belangrijk om geduld te hebben”, zegt Josse Peeters,Zo moet je meer rekening houden met de draagkracht van je bodem, de bodem ligt er meestal vaster bij wanneer je niet meer ploegt. Zeker wanneer je ondiep niet-kerend gaat bewerken, tot een diepte van 15 centimeter, kan dat het geval zijn. Het bodemleven moet zijn werk doen om de bodem te gaan losmaken en dat neemt zijn tijd. Wij bewerken daarom tot een diepte van 30 centimeter, maar nog altijd zonder te keren.”

Ook natte weersomstandigheden zoals we die dit jaar gekend hebben, kunnen een uitdaging zijn. Percelen die niet-kerend worden bewerkt, drogen in voorjaar iets trager op. Hierdoor zijn ze pas later in het voorjaar toegankelijk voor bewerking. “Probeer ook wiellasten op de bodem te verlichten. Hou rekening met het gewicht van trekkers en machines of pas de bandenspanning aan”, zegt Josse Peeters.

Gewasresten zijn een tweede aandachtspunt bij niet-kerend werken, want te veel stoppel kan zorgen voor een verminderde opkomst en lagere opbrengst. Vooral voorteelten die veel gewasresten achterlaten, zoals maïs, vragen extra aandacht. Josse en Jan gebruiken daarom een diepcultivator met mesrollen die de gewasresten een stuk fijner gaat maken. “Zowel voor aardappelen, maïs als voor het occasionele witloof: we ondervinden geen problemen qua opbrengstverlies want de gezonde bodem begint voor ons te werken”, klinkt het bij de broers.

Meer informatie: www.b3w.vlaanderen.be

Bron: Eigen berichtgeving

In samenwerking met: B3W

Gerelateerde artikels

Er zijn :newsItemCount nieuwe artikels sinds jouw laatste bezoek